Mae symud i gartref llai o faint o gartref mwy neu ddrytach yn un ffordd y gallech godi arian ar gyfer eich ymddeoliad. Darganfyddwch y manteision a’r anfanteision.
Beth sydd yn y canllaw hwn
A ddylech chi symud i gartref llai o faint i dalu am eich ymddeoliad?
Os ydych yn berchen ar dŷ sy’n fwy na sydd ei angen arnoch, gallai gwerthu a symud i eiddo llai o faint neu ratach fod yn un ffordd o godi arian ychwanegol ar gyfer eich ymddeoliad.
Gallai symud i gartref llai o faint fod yn un o’r pethau cyntaf fyddwch chi’n meddwl amdano pan fyddwch eisiau cynyddu faint o arian fydd gennych yn ystod eich ymddeoliad. Fodd bynnag, mae opsiynau eraill sy’n werth ystyried cyn i chi ymrwymo i werthu’ch cartref. Gallai rhyddau ecwiti eich cartref neu weithio’n hirach hefyd gynyddu faint o arian fydd gennych i’w wario yn ystod eich ymddeoliad.
Mae bob amser yn syniad da i ofyn am gyngor cyn gwneud penderfyniadau ariannol mawr.
Dewch o hyd i ymgynghorydd ymddeoliad wedi’i reoleiddio gan ddefnyddio’n cyfeiriadur.
Ydych chi eisiau rhentu neu brynu cartref llai o faint?
Prynu
Mae prynu tŷ yn ymrwymiad hir-dymor hyd yn oed pan fyddwch o oed ymddeol. Os nad ydych yn siŵr am eich penderfyniad, mae treulio ychydig o amser yn yr ardal cyn i chi brynu yn gallu rhoi’r cyfle i chi weld a yw lleoliad neu fath o eiddo newydd yn iawn i chi.
Mae hefyd costau ychwanegol i’w hystyried wrth brynu yn hytrach na rhentu, er enghraifft:
- treth stamp
- costau morgais
- costau symud
- costau asiant eiddo, cyfreithiwr a syrfëwr.
Mae’r costau hyn yn gallu cronni i fod yn llawer uwch nag y byddech yn ei ddisgwyl, yn aml yn rhedeg i’r degau o filoedd o bunnoedd. Bydd angen i chi sicrhau y bydd yr hyn a gewch wrth werthu’ch cartref presennol yn ddigon i dalu’r costau hyn a’ch costau byw parhaus.
Rhentu
Gallai rhentu fod naill ai’n rhatach neu’n ddrytach yn y pen draw, gan ddibynnu ar yr ardal rydych yn byw ynddi a’r eiddo rhent ei hun. Gallech chi arbed arian trwy beidio gorfod talu am gostau cynnal a chadw’ch cartref mwyach.
Mae rhentu’n llai diogel na pherchen ar eich cartref, fodd bynnag. Gallai eich landlord benderfynu gwerthu’r eiddo neu gynyddu’r rhent a ni fyddwch ar yr ysgol eiddo.
Manteision symud i gartref llai o faint
Mae’r rhan fwyaf o bobl sy’n symud i gartref llai o faint yn gwneud hynny er mwyn cynyddu’u hincwm yn ystod eu hymddeoliad.
Mae biliau rhatach a chostau cynnal a chadw is i gartrefi llai fel arfer hefyd.
Mae symud i gartref llai o faint yn gallu bod o fantais i’ch ffordd o fyw hefyd – gallech chi symud yn agosach at eich teulu a ffrindiau, neu i ardal rydych yn ei hoffi. Os yw eich cartref presennol werth mwy na’r treuliau rydych wedi’u cyfrifo, gallech gael cronfa ychwanegol i wario ar yr hyn rydych yn ei hoffi.
Mae hefyd yn gyfle i fyw mewn math gwahanol o gartref a fydd yn gallu caniatau i chi barhau’n annibynnol am hirach. Er enghraifft, byngalo, eiddo ymddeol neu dai gwarchod.
Mae’r mathau hyn o gartrefi hefyd yn gallu bod:
- yn haws i’w cynnal a’u cadw
- yn fwy hygyrch, er enghraifft trwy gael mynedfa heb risiau
- yn ffordd o gael help neu ofal ychwanegol wrth i chi fynd yn hŷn
- yn agosach at deulu a ffrindiau
Anfanteision symud i gartref llai o faint
Gallai symud i gartref llai o faint olygu y bydd yn rhaid i chi roi’r gorau i rai o’r pethau rydych yn eu cymryd yn ganiataol yn eich cartref cyfredol.
Gallai eich cartref newydd fod:
- yn llai o faint, gyda llai o le i bobl aros dros nos neu ar gyfer eich eiddo
- ymhellach i ffwrdd o’r siopau, y feddygfa a chyfleusterau hamdden. Os ydych yn meddwl y bydd yn rhaid i chi roi’r gorau i yrru yn y dyfodol, mae hefyd werth ystytied sut y byddwch yn ymweld â phobl a mynd i’r siopau.
- ymhellach oddi wrth deulu a ffrindiau
Mae pobl hefyd yn dueddol o oramcangyfrif gwerth eu tŷ ac nid ydynt yn sylweddoli faint o gost sydd i symud. Efallai na fyddwch yn codi cymaint ag ydych yn meddwl wrth symud i gartref llai o faint. Bydd cyfrifo’r costau’n gallu dangos i chi ai hyn yw’r opsiwn cywir i chi.
Cyfrifo’r gost
Darganfyddwch faint gallai eich eiddo cyfredol fod werth. Defnyddiwch ganllaw prisio eiddo ar-lein megis ZooplaYn agor mewn ffenestr newydd a gwiriwch faint mae eiddo tebyg yn eich ardal wedi gwerthu amdanynt ar RightmoveYn agor mewn ffenestr newydd
Mae’n werth cael tri asiant eiddo gwahanol i roi pris. Gallwch weld a yw’r prisiau hyn yr un peth â’r rhai rydych wedi’u hymchwilio iddynt. Os yw’r asiant eiddo’n dod yn ôl â phris gwahanol i’r rhai rydych wedi dod o hyd iddynt ar-lein, gofynnwch iddo esbonio pam.
Ymchwiliwch i gost yr eiddo llai rydych chi eisiau prynu a chyfrifwch y gost o symud. Gofynnwch am ddyfynbrisiau ar gyfer y costau hyn i gael rhif realistig.
Symud i gartref yn llai a threth etifeddiant
Mae hefyd werth edrych ar sut y bydd symud i gartref llai yn effeithio ar unrhyw dreth etifeddiant ar eich ystâd. Bydd hyn yn effeithio ar y treth y bydd eich buddiolwyr, megis eich plant, yn gorfod ei dalu pan fyddwch yn marw.
Mae’r trothwy ar gyfer etifeddiant di-dreth yn £325,000 ar hyn o bryd ond gallai godi os ydych yn gadael eich cartref i’ch plant neu eich wyrion gan ddefnyddio’r Haen cyfradd sero preswyl (RNRB).
Mae hefyd ‘ychwanegiad symud i gartref llai’ y gallwch ei ychwanegu at yr RNRB os ydych yn poeni na fydd eich plant neu eich wyrion yn gallu cymryd mantais o’r lwfans di-dreth cyfan.
Camau nesaf
Mae symud i gartref llai ond yn un ffordd o sicrhau bod eich incwm yn ystod ymddeoliad yn ddigon i dalu am eich costau bob dydd.
Y peth gorau yw i drafod eich opsiynau i gyd gydag ymgynghorwr ariannol a fydd yn gallu gwneud cyfrifiadau manwl gywir a thrafod eich holl opsiynau ar gyfer symud i gartref llai.