Cronni eich cynilion ymddeoliad wedi ysgariad neu ddiddymu

Dechreuwch trwy gyfrifo faint fyddwch angen i fyw arno pan fyddwch yn ymddeol, a faint yr hoffech gael. 

Bydd hynny’n eich helpu i benderfynu beth sydd angen i chi wneud.

Pan fyddwch yn ymddeol, gallai rhai o’ch costau byw fod yn is na phan oeddech yn gweithio, tra gall eraill - fel biliau tanwydd - fod yn uwch.

Bydd faint fyddwch ei angen ar ymddeol yn dibynnu ar nifer o ffactorau.

Gallai’r rhain gynnwys a oes rhaid i chi dalu eich rhent neu forgais, eich ffordd o fyw a beth hoffech wneud pan fyddwch yn ymddeol.

Mae’n bosibl y byddwch wedi derbyn:

• cyfran o bensiwn eich cyn bartner, y bydd rhaid i chi ei dalu i mewn i gynllun pensiwn ar gyfer eich ymddeoliad, neu
• aelodaeth o gynllun pensiwn eich cyn bartner (byddwch yn dod yn aelod ‘credyd pensiwn’)
  

Ni fydd pob cynllun pensiwn yn caniatáu i gyn bartneriaid (gwŷr, gwragedd neu bartneriaid sifil) ymuno. Os felly, bydd rhaid i chi benderfynu ble i fuddsoddi’ch setliad pensiwn

Mae’n well cael cyngor arbenigol cyn gynted ag y gallwch.

P’un a oes gennych bensiwn yn barod neu beidio, dylech feddwl am sut fyddwch yn byw yn eich ymddeoliad. 

Heb eich pensiwn neu incwm ymddeoliad arall eich hun, efallai y bydd rhaid i chi ddibynnu ar eich Pensiwn y Wladwriaeth yn unig.

Dyma beth gallwch ei wneud:

• ystyried faint gallwch fforddio ei dalu bob mis
• llunio cyllideb i weld faint fydd gennych dros ben bob mis
• darganfod os gallwch ymuno â chynllun pensiwn eich gweithle. Os ydych yn gyflogedig a rhwng 22 oed ac oedran Pensiwn y Wladwriaeth, ac yn ennill mwy na £10,000 y flwyddyn, mae’n debygol y byddwch yn cael eich cofrestru i gynllun pensiwn eich gweithle. Mae hyn yn golygu y byddwch hefyd yn cael cyfraniad gan eich cyflogwr.

Os nad ydych eisiau cynilo tuag at eich ymddeoliad mewn pensiwn, neu os ydych eisiau mwy o hyblygrwydd, mae opsiynau eraill ar gael. 

Os byddai’n well gennych, gallech ddefnyddio ISA (Cyfrif Cynilo Unigol) neu gynllun buddsoddi arall yn ogystal ag, neu yn lle, pensiwn. 

Mae manteision ac anfanteision i bob un.

Os ydych heb gyrraedd neu'n agosau at oedran Pensiwn y Wladwriaeth heddiw, er mwyn cael Pensiwn y Wladwriaeth llawn bydd rhaid i chi fod wedi talu neu cael eich credydu â 35 mlynedd o gyfraniadau cymwys ar eich cofnod Yswiriant Gwladol. 

I gael unrhyw Bensiwn y Wladwriaeth o gwbl, bydd rhaid eich bod wedi gwneud neu wedi eich credydu ag o leiaf 10 mlynedd o gyfraniadau cymwys. 

Gallwch wirio faint gallech ei gael trwy cael rhagolwg Pensiwn y Wladwriaeth. Y ffordd gyflymaf i wneud hyn yw ar-lein ar wefan GOV.UK

Os oes gennych unrhyw fylchau ac efallai na fyddwch yn cael Pensiwn y Wladwriaeth llawn yn seiliedig ar eich cofnod presennol, mae pethau gallwch eu gwneud i lenwi'r bylchau hynny. 

Os ydych wedi ysgaru neu mae’ch partneriaeth sifil wedi ei diddymu, efallai y byddwch wedi cael rhywfaint o Bensiwn y Wladwriaeth eich cyn bartner yn rhan o’r setliad ariannol.

Efallai y byddwch hefyd yn gallu hawlio Pensiwn y Wladwriaeth sylfaenol ar gofnod Yswiriant Gwladol (YG) eich cyn bartner os yw’n well na’ch un chi. 

Dywed y rheolau:

• Gallwch eilyddio record Yswiriant Gwladol eich cyn-bartner yn lle un eich hun, am y blynyddoedd roeddech yn briod neu mewn partneriaeth sifil, nes i chi ysgaru neu ddiweddu eich partneriaeth sifil.
• ni allwch gael Pensiwn y Wladwriaeth yn seiliedig ar gofnod YG eich cyn bartner os byddwch yn ailbriodi neu’n mynd i bartneriaeth sifil cyn i chi gyrraedd oedran Pensiwn y Wladwriaeth.
  
• ni allwch gael Pensiwn y Wladwriaeth yn seiliedig ar gofnod YG eich cyn bartner os byddwch yn cyrraedd oedran Pensiwn y Wladwriaeth ar neu wedi 6 Ebrill 2016. Dyna bryd y daeth y Pensiwn y Wladwriaeth ar gyfradd safonol i rym. Yr unig eithriad fydd ar gyfer merched a dalodd y gyfradd ostyngedig YG (stamp merched priod) ar unrhyw adeg yn y 35 mlynedd diwethaf.