Ffioedd cynllun pensiwn

Mae'n bwysig deall y ffioedd sy'n berthnasol i'ch cynllun pensiwn a sut y gall rhain effeithio ar eich cronfa ymddeol.

Gall swm a math y ffioedd amrywio o bensiwn i bensiwn. Efallai y bydd gan gynlluniau pensiwn gweithle ffioedd is na phensiynau rydych wedi'u sefydlu eich hun.

Mae'r ffioedd rydych yn eu talu yn bwysig oherwydd, er y gall perfformiad eich buddsoddiadau fynd i fyny ac i lawr, bydd rhaid i chi dalu'r ffioedd beth bynnag.

Dros amser, gall ffioedd wneud gwahaniaeth enfawr i beth rydych yn ei gael yn ôl. Gall hyd yn oed gwahaniaethau cymharol fach mewn costau parhaus ychwanegu dros amser.

Er nad y pris yw'r stori gyfan, mae'n rhan bwysig. Mae angen i chi bwyso a mesur beth byddwch yn ei dalu yn erbyn beth byddwch yn ei gael am beth rydych yn ei dalu. Dylai hyn gynnwys:

• bod yn glir am beth rydych yn ei dalu
• deall beth a gewch am hynny
• pwyso a mesur y rhain a gweld a ydych yn fodlon bod y cyntaf yn deg yng ngoleuni'r ail.

Mae'r ffioedd ar gynlluniau pensiwn wedi bod yn gostwng. Os oes gennych gynllun hŷn, mae'n werth adolygu lefel y ffioedd rydych yn eu talu.

Os ydych yn eich cynllun pensiwn gweithle, efallai y byddwch yn talu ffioedd is na phe baech yn cymryd pensiwn personol.

Mae ffioedd ar bensiynau personol grŵp hefyd yn debygol o fod yn is nag ar bensiynau personol hunan-fuddsoddedig. Mae hyn oherwydd bod y cronfeydd yn tueddu i fod yn llai arbenigol. Ond nid yw hyn yn wir bob amser ac mae'n well gwirio.

Mae'n werth cofio bod y ffioedd ar bensiynau yn aml yn is nag ar gynhyrchion cynilo eraill, fel cyfrifon cynilo unigol (ISA).

Dyma rai o'r mathau cyffredin o ffioedd a allai fod yn berthnasol, ynghyd â disgrifiad byr o bob un.

Mae hyn yn tueddu i fod sut y mae'r rhan fwyaf o bensiynau gweithle cyfraniadau wedi’i diffinio yn codi ffioedd, ond gall rhai pensiynau a sefydlwyd gennych chi'ch hun ddefnyddio hyn fel ffordd i godi ffioedd hefyd.

Mae'r ffi rheoli blynyddol yn cwmpasu cost rhedeg a gweinyddu'ch cynllun pensiwn, yn ogystal â buddsoddi cyfraniadau yn eich cronfa.

Codir swm arnoch bob blwyddyn, naill ai fel swm penodol neu fel canran o werth eich buddsoddiadau cronfa bensiwn.

Mae pob buddsoddiad yn tueddu i fod â ffi rheoli blynyddol gwahanol i adlewyrchu'r math o gronfa fuddsoddi. Mae rhai yn fwy arbenigol neu'n cael eu rheoli'n fwy gweithredol, ac yn aml mae ganddynt ffioedd uwch.

Fel rheol, cymerir y ffioedd yn uniongyrchol. Mae hyn yn golygu ei fod eisoes wedi'i ystyried wrth edrych ar berfformiad eich buddsoddiadau.

Os ydych mewn pensiwn gweithle neu bensiwn rhanddeiliaid, mae cap ar y buddsoddiad pensiwn diofyn ar gael os nad ydych yn dewis. Mae hyn wedi'i osod ar 0.75% o'r buddsoddiad. Mewn geiriau eraill, am bob £100 a fuddsoddir gennych, caiff dim mwy na 75c eu codi arnoch.

Mae'r rhain yn cwmpasu’r cost gweinyddu, ac fel arfer maent yn cael eu cynnwys yn y ffi rheoli blynyddol. Fodd bynnag, gallai fod gan bensiynau hŷn ffi polisi ar wahân.

Mae'r ffigwr ffioedd parhaus (OCF) yn talu costau dyddiol rhedeg cronfa fuddsoddi. Fe'i codir fel arfer yn ganran o werth eich buddsoddiadau.

Roedd yn arfer cael ei alw'n gymhareb cyfanswm treuliau (TER).

Mae fel arfer yn cael ei gymryd yn uniongyrchol sy'n golygu ei fod eisoes wedi'i ystyried wrth edrych ar berfformiad eich buddsoddiadau.

Gallwch ddod o hyd i’r OCF ar gyfer cronfa fuddsoddi yn y ddogfen ‘Key Investor Information’.

Mae'r OCF yn fwy cyffredin mewn pensiynau rydych yn eu sefydlu'ch hun lle mae'r ffi am y buddsoddiadau yn aml ar wahân i'r ffi am ei reoli.

Weithiau fe'u gelwir hefyd yn ffioedd platfform, rydych yn talu'r rhain i'ch darparwr pensiwn i gwmpasu gweinyddu'ch pensiwn. Maent fel arfer yn cael eu codi yn ganran o'r arian rydych wedi'i gynilo.

Mae gan wahanol ddarparwyr wahanol ffyrdd o godi eu ffioedd gwasanaeth ond yn gyffredinol maent yn disgyn i ddau ran:

• Taliadau grisiog - sy'n golygu bod y taliadau'n berthnasol i'ch holl arian yn dibynnu ar ba fand prisiau rydych ynddo.
• Taliadau haenog - dyma lle mae eich arian yn cael ei rannu’n dalpiau, gyda phob darn yn cael ffi wedi’i godi arynt yn ôl pa fand prisio y mae’n ffitio iddo.

Yn aml, bydd y ffioedd yn lleihau po fwyaf o arian yr ydych yn buddsoddi. Mae'r math hwn o strwythur codi ffi fel arfer mewn pensiynau rydych yn eu sefydlu'ch hun.

Mae'r rhain yn gostau o ganlyniad i brynu, gwerthu, benthyca neu fenthyca buddsoddiadau. Efallai y bydd ffioedd hyn yn effeithio'n anuniongyrchol ar eich cronfa bensiwn gan eu bod yn lleihau enillion buddsoddi'r cronfeydd.

Efallai bydd rheolwyr eich pensiwn yn adolygu'r ffioedd hon i helpu sicrhau eich bod yn cael gwerth am arian. Gallwch ofyn i'ch darparwr pensiwn am fwy o fanylion.

Codir y ffioedd hyn wrth brynu a gwerthu rhai buddsoddiadau. Gallent fod yn berthnasol os ydych yn gwneud cyfraniad ac yn buddsoddi neu os ydych am newid buddsoddiadau presennol trwy newid o'r naill i'r llall.

Mewn rhai achosion, gallai fod cost am fuddsoddi sy'n cael ei godi bob tro y byddwch yn prynu neu'n gwerthu. Gallai hyn fod yn swm sefydlog, fel £10 y fasnach, neu ganran o'r swm rydych yn ei fuddsoddi.

Mae'r mathau hyn o ffioedd yn anarferol mewn pensiynau gweithle, ond maent yn fwy tebygol o fod mewn pensiynau rydych yn eu sefydlu eich hun.

Mae dau bris gan rai cronfeydd. Mae un pris i brynu i mewn i'r gronfa, ac un arall am werthu allan o'r gronfa. Y lledaeniad prynu/cynnig yw'r gwahaniaeth rhwng pris prynu a gwerthu eich unedau.

Mae'n cynnwys lwfans ar gyfer y ffi cychwynnol, ynghyd â chost gwneud y buddsoddiad (er enghraifft, delio costau a Threth Stamp).

Fel rheol, mynegir ffioedd fel canran o'r cyfraniadau (neu newidiadau), er enghraifft 2% o'r swm i'w fuddsoddi.

Er enghraifft, gallai cronfa fod â phris prynu o £1 yr uned a phris gwerthu o £0.98 yr uned. Byddai hyn yn cyfateb i ffi mynediad o 2%. Byddai hyn yn golygu y bydd £98 yn cael ei fuddsoddi yn y pensiwn am bob £100 a gyfrannir.

Mae'r unedau arbennig hyn yn tueddu i fod yn berthnasol i bensiynau hŷn.

Yn nodweddiadol, yn ystod blynyddoedd cyntaf eich polisi pensiwn, bydd y cyfraniadau a wnewch yn cael eu buddsoddi mewn unedau cychwynnol neu unedau cyfalaf. Mae gan y rhain ffioedd rheoli blynyddol uwch.

Fodd bynnag, ar ôl cyfnod cychwynnol (a nodir yn eich contract pensiwn), defnyddir eich cyfraniadau i brynu unedau cronni. Mae gan rhain ffioedd is.

Yr unig wahaniaeth rhwng y ddau fath o uned yw'r ffioedd. Ond mae'r ffioedd uwch ar unedau cychwynnol a chyfalaf yn golygu y gallai'r rhain dyfu mewn gwerth yn arafach nag unedau cronni.

Dylech allu gweld a yw hyn yn berthnasol i chi trwy edrych ar eich datganiad pensiwn blynyddol. Dylai ddangos faint o bob math o uned sydd gennych.

Efallai y bydd rhai polisïau pensiwn hŷn yn codi ffi arnoch os byddwch yn stopio eich cyfraniadau. Maent yn gwneud hyn trwy gynyddu'r ffioedd am edrych ar ôl eich cronfa yn y dyfodol.

Ni chaniateir i bensiynau rhanddeiliaid godi ffi arnoch yn y modd hwn.

Os ydych yn ystyried symud eich cronfa bensiwn o un darparwr neu bensiwn gweithle i un arall, mae angen i chi ddeall y ffioedd dan sylw. Felly mae'n bwysig cymharu'r ffioedd yn y pensiwn rydych yn ystyried trosglwyddo iddo gyda'r ffioedd yn eich pensiwn cyfredol.

Un peth i edrych amdano yw ffioedd ymadael, gan gynnwys addasu gwerth y farchnad neu ostyngiadau mewn gwerth marchnad a allai fod yn berthnasol os ydych wedi buddsoddi mewn cronfa ag elw.

Uchod mae rhai o'r ffioedd mwyaf cyffredin, ond gallai eraill fod yn berthnasol yn ystod oes eich pensiwn.

Er enghraifft, gallai rhai darparwyr godi ffioedd arnoch am gymryd arian o'ch pensiwn pan fyddwch yn ymddeol neu'n derbyn rhai datganiadau ar bapur.

Dylai eich darparwr pensiwn roi rhestr i chi o'r holl ffioedd a phryd y gallai pob un fod yn berthnasol.

Os cawsoch gyngor ariannol wrth sefydlu'ch pensiwn, efallai eich bod hefyd wedi cytuno bod ffioedd eich cynghorydd yn cael eu cymryd o'ch cronfa bensiwn.