Cyfrifo a thalu Treth Incwm a Threth Enillion Cyfalaf ar ôl i rywun farw

Pan fydd rhywun yn marw, bydd treth fel arfer yn cael ei dalu o’u hystad cyn i unrhyw arian gael ei ddosbarthu i’w etifeddion. Fel arfer pan fyddwch chi'n etifeddu rhywbeth, does dim treth i'w dalu ar unwaith ond efallai y bydd yn rhaid i chi dalu treth yn nes ymlaen. Dyma ganllaw ar ba dreth y mae angen i chi ei dalu a phryd.

Cyfrifo Treth Incwm hyd at ddyddiad y farwolaeth

Pan fydd rhywun annwyl wedi marw, efallai eu bod wedi talu gormod neu rhy ychydig o Dreth Incwm. O hyn ymlaen byddwn yn cyfeirio at yr un sydd wedi marw fel yr ‘ymadawedig’ gan mai dyma’r term cyfreithiol rydych yn fwyaf tebygol o’i weld.

O ganlyniad, gallai ystâd yr ymadawedig fod â threth yn ddyledus i'r llywodraeth neu efallai y bydd ad-daliad treth yn ddyledus.

Mae’r ‘ystâd’ yn air sy’n disgrifio popeth roedd person yn berchen arno ac yn ddyledus iddynt pan fu farw.

Er mwyn sicrhau bod y swm cywir o Dreth Incwm yn cael ei dalu, mae'n bwysig cysylltu â Chyllid a Thollau EM (CThEM) cyn gynted â phosibl fel y gallant addasu cyfrifiad treth yr ymadawedig.

Cwblhau ffurflen dreth dros rhywun sydd wedi marw

Efallai y bydd angen i chi gwblhau ffurflen dreth hunanasesiadYn agor mewn ffenestr newydd os oedd yr ymadawedig fel arfer yn cwblhau un.

Os ydych chi wedi defnyddio'r gwasanaeth Dywedwch Wrthym Unwaith, bydd CThEM yn dweud wrthych os oes angen i chi lenwi ffurflen dreth Hunanasesiad.

Os nad ydych yn siŵr a oedd yr ymadawedig yn cyflwyno ffurflen dreth yn rheolaidd, gwiriwch gyda CThEM os oeddant yn gwneud, a phryd y gwnaethant gyflwyno ffurflen ddiwethaf.

Bydd angen i chi gael rhif Yswiriant Gwladol yr ymadawedig wrth law wrth gysylltu â CThEM.

Talu treth ar incwm a dderbynnir gan ystâd rhywun sydd wedi marw

Mae unrhyw incwm a dderbynnir ar ôl marwolaeth yr unigolyn, fel rhent o eiddo neu incwm o fusnes y person, yn ‘perthyn’ i’w ystâd.

Fel arfer, nid oes treth wedi'i didynnu o'r math hwn o incwm cyn ei dderbyn.

Ar gyfer y math hwn o incwm, rhaid i ysgutor ewyllys y person roi gwybod am hyn i CThEM fel rhan o brofiant, fel bod y swm priodol o dreth yn cael ei gyfrifo a'i dalu gan yr ystâd.

Mae faint o Dreth Incwm y mae angen i ystâd yr ymadawedig ei dalu yn dibynnu o ble mae'r incwm yn dod.

Mae'n werth cofio nad yw'r lwfansau di-dreth arferol sydd gennych pan fyddwch yn fyw, fel eich lwfans personol neu'ch lwfans cynilo personol, yn berthnasol i'ch ystâd pan fyddwch chi'n marw.

Incwm o gynilion, buddsoddiadau neu rent ar eiddo 

Nid yw llog a difidendau o gyfrifon cynilo a chyfranddaliadau bellach wedi cael y dreth wedi’i dynnu ohonynt cyn cael eu talu.

Mae hyn yn golygu y bydd angen i chi gwblhau ffurflen dreth Hunanasesu ar ran yr ymadawedig a thalu'r Dreth Incwm o'r ystâd.

Os oes incwm rhent o eiddo yn y DU, bydd angen i chi gwblhau ffurflen dreth ar gyfer ystâd yr ymadawedig.

Gallwch roi gwybod am ystadau ‘syml’ trwy ysgrifennu at CThEM a elwir hefyd yn ‘trefniant anffurfiol’. Fodd bynnag, os ydyw’n fwy ‘cymhleth’ bydd angen i chi gofrestru ar-lein ac anfon ffurflen dreth Hunan-Asesiad am yr ystâd. Gall CThEM roi gwybod beth i wneud pan rydych yn delio ag ystâd rhywun sydd wedi marw.

A oes Treth Enillion Cyfalaf i'w dalu ar yr ystâd?

Y newyddion da yw nad oes rhaid i’r ystâd dalu unrhyw Dreth Enillion Cyfalaf ar yr eiddo neu’r asedau na chawsant eu gwerthu (a elwir hefyd yn ‘enillion nas gwireddwyd’) cyn i’r person farw.

Ond, os yw'r eiddo neu'r ased yn cael ei werthu yn ystod profiant a bod ei werth wedi codi ers i'r person farw, fel rheol mae Treth Enillion Cyfalaf i'w dalu.

Cyfrifir y dreth hon yn ôl faint yw'r cynnydd ers marwolaeth yr unigolyn.

Mae buddiolwyr yn etifeddu'r asedau yn ôl eu gwerth profiant.

Mae hyn yn golygu pan fyddant yn gwerthu neu'n rhoi'r ased i ffwrdd, byddant yn talu Treth Enillion Cyfalaf ar y cynnydd mewn gwerth o'r adeg y bu farw'r person hyd nes iddo gael ei werthu neu ei roi i ffwrdd.

Mae angen i chi roi gwybod am a thalu unrhyw Dreth Enillion Cyfalaf sy'n ddyledus i CThEM o fewn 60 diwrnod ar gyfer unrhyw eiddo preswyl a werthir sy'n eiddo i'r ystâd. Mae'r 60 diwrnod yn dechrau pan fydd y gwerthiant yn cael ei gwblhau.

Darganfyddwch fwy am newidiadau i Dreth Enillion Cyfalaf ar gyfer gwerthu eiddo yn y DUYn agor mewn ffenestr newydd ar GOV.UK.

Help gyda threth os ydych ar incwm isel

Os ydych ar incwm isel a methu â chael yr help sydd ei angen arnoch gan CThEF, mae Taxaid yn cynnig cyngor am dreth ddienw am ddim.

Neu os ydych ar incwm isel a 60 oed neu’n hŷn, gallwch gysylltu â Tax Help for Older PeopleYn agor mewn ffenestr newydd

Diolch am eich adborth.
Rydym bob amser yn ceisio gwella ein gwefan a gwasanaethau, ac mae eich adborth yn ein helpu i ddeall sut rydym yn gwneud.
Chwilio amdanom? Rydym nawr yn HelpwrArian

HelpwrArian yw’r ffordd newydd a chlir i gael help di-duedd am ddim ar gyfer eich holl ddewisiadau arian a phensiwn. Beth bynnag yw eich amgylchiadau neu gynlluniau, symudwch ymlaen gyda HelpwrArian.

Parhau i’r wefan
Chwilio amdanom? Rydym nawr yn HelpwrArian

HelpwrArian yw’r ffordd newydd a chlir i gael help di-duedd am ddim ar gyfer eich holl ddewisiadau arian a phensiwn. Beth bynnag yw eich amgylchiadau neu gynlluniau, symudwch ymlaen gyda HelpwrArian.

Parhau i’r wefan
Chwilio amdanom? Rydym nawr yn HelpwrArian

HelpwrArian yw’r ffordd newydd a chlir i gael help di-duedd am ddim ar gyfer eich holl ddewisiadau arian a phensiwn. Beth bynnag yw eich amgylchiadau neu gynlluniau, symudwch ymlaen gyda HelpwrArian.

Parhau i’r wefan
Siaradwch â ni yn fyw am...
Siaradwch â ni yn fyw am...
Siaradwch â ni yn fyw am arweiniad pensiwn drwy ddefnyddio…
Siaradwch â ni yn fyw am arweiniad ariannol drwy ddefnyddio…
Oriau
  • Llun – Gwener:9.00am – 5.00pm
  • Sadwrn, Sul a gwyliau bancWedi cau

Mae galwadau o’r DU am ddim. Rydym wedi ymrwymo i ddarparu gwasanaeth o safon i chi, felly gellir recordio neu fonitro galwadau at ddibenion hyfforddiant ac i’n helpu i ddatblygu ein gwasanaethau.

Siaradwch â ni yn fyw am arweiniad ariannol drwy ddefnyddio’r ffôn.
Oriau
  • Llun – Gwener:8.00am – 6.00pm
  • Sadwrn, Sul a gwyliau bancWedi cau

Mae galwadau o’r DU am ddim. Rydym wedi ymrwymo i ddarparu gwasanaeth o safon i chi, felly gellir recordio neu fonitro galwadau at ddibenion hyfforddiant ac i’n helpu i ddatblygu ein gwasanaethau.

Defnyddiwch ein cyfeirlyfr yswiriant teithio i gael rhestr o ddarparwyr arbenigol y gallwch gysylltu â nhw'n uniongyrchol, gan na allwn roi dyfynbrisiau i chi.

Angen mwy o help? Os ydych wedi defnyddio'r cyfeiriadur neu os oes angen help pellach arnoch i ddod o hyd i yswiriwr, gall Cymdeithas Broceriaid Yswiriant Prydain eich rhoi chi mewn cysylltiad â brocer. Ffoniwch: 0370 950 1790

Os ydych wedi methu taliadau ac yn cael trafferth gyda dyled, ffoniwch ni a phwyswch 1 i siarad ag un o'n partneriaid cyngor ar ddyledion. Oriau
  • Dydd Llun- Dydd Gwener: 9.00am - 5.00pm
  • Dydd Sadwrn-Dydd Sul a Gwyliau Banc: Wedi cau

Mae galwadau o'r Deyrnas Unedig am ddim. Rydym wedi ymrwymo i ddarparu gwasanaeth o safon i chi, felly efallai caiff galwadau eu cofnodi neu fonitro at ddibenion hyfforddi a'n helpu i ddatblygu ein gwasanaethau.

Mae ein harbenigwyr yma i'ch cefnogi dros y ffôn. Oriau
  • Dydd Llun- Dydd Gwener 9.00am - 5.00pm
  • Dydd Sadwrn-Dydd Sul a Gwyliau Banc Wedi cau

Mae galwadau o'r Deyrnas Unedig am ddim. Rydym wedi ymrwymo i ddarparu gwasanaeth o safon i chi, felly efallai caiff galwadau eu cofnodi neu fonitro at ddibenion hyfforddi a'n helpu i ddatblygu ein gwasanaethau.

Siaradwch â ni yn fyw am arweiniad pensiwn drwy ddefnyddio gwesgwrs
Oriau
  • Llun – Gwener:9.00am – 5.00pm
  • Sadwrn, Sul a gwyliau banc:Wedi cau
Siaradwch â ni yn fyw am arweiniad ariannol drwy ddefnyddio gwesgwrs
Oriau
  • Llun – Gwener:8.00am – 6.00pm
  • Sadwrn, Dydd Sul a gwyliau’r banc:Ar gau
Siaradwch â ni yn fyw am arweiniad pensiwn drwy ddefnyddio ein ffurflen we

Ein nod yw ymateb o fewn 5 diwrnod gwaith.

Siaradwch â ni yn fyw am arweiniad ariannol drwy ddefnyddio ein ffurflen we

Ein nod yw ymateb o fewn 2 diwrnod gwaith.

Siaradwch â ni yn fyw am arweiniad ariannol drwy ddefnyddio WhatsApp

Lawrlwythwch: WhatsApp

Am help i ddatrys eich dyledion neu gwestiynau credyd. Am bopeth arall cysylltwch â ni trwy Wegswrs neu dros y ffôn.