Cymorth ar gyfer Llog ar Forgais (SMI)

Gallwch ofyn i'r llywodraeth am fenthyciad i helpu i dalu taliadau llog os ydych yn hawlio (neu'n dechrau hawlio) un o'r budd-daliadau hyn:

• Credyd Cynhwysol

• Credyd Pensiwn

• Cymorth Incwm

• Lwfans Ceisio Gwaith (yn seiliedig ar incwm), neu

• Lwfans Cyflogaeth a Chymorth (yn seiliedig ar incwm).

Enw'r benthyciad yw Cymorth ar gyfer Llog ar Forgais (SMI) ac fel arfer caiff ei dalu'n uniongyrchol i'ch benthyciwr i dalu:

• llog ar forgais

• llog benthyciad – os defnyddiwyd yr arian ar gyfer:

  • atgyweiriadau hanfodol neu welliannau i'r cartref, fel inswleiddio neu ddiffygion peryglus
  • newid i'ch cartref os yw rhywun yn eich cartref yn sâl neu'n anabl
  • talu ffioedd cyfreithiol neu dreth stamp, neu
  • prynu cyfran eich cyn-bartner o'ch cartref.

Ni fydd yn rhaid i chi basio gwiriad credyd ac fel arfer ni fydd yn effeithio ar eich statws credyd.

Ond nid yw wedi'i gynllunio i'ch helpu i ad-dalu'r swm rydych wedi'i fenthyca, a gall gymryd misoedd i'w drefnu. Os ydych chi'n poeni y byddwch chi'n methu ad-daliad, gofynnwch i'ch benthyciwr am help

Bydd benthyciadau SMI yn helpu i dalu'r llog ar hyd at £200,000 o'ch morgais neu fenthyciad, neu £100,000 os ydych yn cael Credyd Pensiwn. Mae'r terfynau hyn ond yn cael eu codi os defnyddiwyd y benthyciad i dalu am newidiadau i'ch cartref oherwydd anabledd neu salwch.

Yna cyfrifir y swm a gewch gan ddefnyddio un gyfradd llog safonol - 3.16% ar hyn o brydYn agor mewn ffenestr newydd

Felly, os yw eich cyfradd llog yn uwch na hyn, a/neu fod eich morgais neu fenthyciad yn uwch na'r terfyn, bydd eich benthyciad SMI ond yn talu ychydig o'r llog a godir arnoch.

Efallai y byddwch hefyd yn cael benthyciad SMI is os oes oedolion eraill yn byw gyda chi heb dalu rhent. Mae hyn yn cynnwys oedolion sy'n byw gartref o hyd. 

Bydd ein Cyfrifiannell Budd-daliadau am ddim  yn dangos i chi beth y gallwch ei gael.

Oni bai eich bod ar Gredyd Cynhwysol, fel arfer ni allwch gael benthyciad SMI i helpu i dalu'r llog ar:

• fenthyciad neu forgais newydd rydych yn ei gymryd allan, neu

• cynnydd i fenthyciad neu forgais sy'n bodoli eisoes.

Ond efallai y byddwch yn gymwys o hyd os defnyddir y benthyciad neu'r morgais ar gyfer:

• prynu cartref i;
  • symud allan o lety rhent
  • gweddu'n well i anghenion person anabl
  • rhoi ystafelloedd gwely ar wahân i blant - os oes gennych o leiaf un bachgen a merch rhwng 10 ac 20 oed.
• ad-dalu morgais neu fenthyciad sy'n bodoli eisoes.

Gan fod SMI yn fenthyciad, bydd llog yn cael ei ychwanegu at y cyfanswm sy'n ddyledus gennych nes iddo gael ei ad-dalu. Ond nid oes unrhyw ffioedd eraill i'w talu. Gweler y gyfradd llog SMI gyfredol ar GOV.UKYn agor mewn ffenestr newydd

Mae'r gyfradd llog fel arfer yn rhatach na mathau eraill o fenthyca, fel benthyciad arferol, cerdyn credyd neu orddrafft. Gall y gyfradd newid ddwywaith y flwyddyn, ond dywedir wrthych os bydd hynny’n digwydd.

Nid oes terfyn amser i ad-dalu'ch benthyciad, ac nid oes angen i chi wneud unrhyw daliadau oni bai eich bod yn dymuno gwneud hynny. Ond os ydych chi'n gwerthu neu'n trosglwyddo perchnogaeth eich cartref, mae'n rhaid i chi naill ai:

• ofyn am drosglwyddo'r benthyciad  os ydych yn prynu eiddo newydd, neu 
• ad-dalu'r benthyciad a'r llog o'r arian a adewir ar ôl y canlynol: 
  • gwerthu eich cartref
  • ad-dalu'ch morgais, ac
  • ad-dalu unrhyw fenthyciadau sydd wedi'u gwarantu.

Os nad oes digon o arian ar ôl i ad-dalu rhywfaint neu'r cyfan o'ch benthyciad SMI, bydd fel arfer yn cael ei ddileu. Mae hyn yn golygu na fydd angen i chi ei ad-dalu, oni bai eich bod wedi gwerthu neu roi eich cartref i ffwrdd am lai na'i werth.

Os byddwch yn marw, bydd dal angen ad-dalu eich benthyciad SMI, oni bai bod eich cartref yn cael ei adael i'ch priod neu bartner sifil. Bydd yr Adran Gwaith a Phensiynau (DWP) yn hawlio'r swm sy'n ddyledus yn ôl gennych o'r arian yn eich ystâd, ar ôl i'ch cartref gael ei werthu.

Mae benthyciad SMI wedi'i gynllunio i wneud eich ad-daliadau morgais neu fenthyciad yn fwy fforddiadwy, trwy leihau faint fyddwch ei angen i dalu'ch benthyciwr bob mis. Yna gallwch ei ad-dalu'n ddiweddarach, naill ai drwy ddefnyddio arian y byddwch yn ei gael yn ôl pan fyddwch yn gwerthu'ch cartref neu os byddwch yn dewis ad-dalu'n gynnar.

Ond gan y byddwch yn talu llog, byddwch yn ad-dalu mwy nag y byddwch yn ei fenthyg. Po hiraf y byddwch yn cadw'r benthyciad, y mwyaf o log y byddwch yn ei dalu.

Felly, mae'n werth ystyried opsiynau eraill a chael cyngor cyn gwneud cais.

Efallai na fydd pob un o'r opsiynau hyn yn bosibl yn eich sefyllfa, ond mae'n werth eu hystyried:

• Gofynnwch i'ch benthyciwr am help, a allai gynnwys gwyliau talu.

• Newid i forgais rhatach – gweler Sut mae ailforgeisio'n gweithio?

• Ymestyn tymor eich morgais - bydd eich ad-daliadau yn llai, ond byddwch yn talu mwy o log yn gyffredinol. 

• Defnyddiwch gynilion i wneud eich ad-daliadau morgais - efallai y cewch daliad budd-dal uwch os yw'ch cynilion yn disgyn o dan £6,000.

• Benthyca arian gan ffrindiau neu deulu – ond darllenwch Benthyca arian gan neu fenthyca i ffrindiau neu bobl rydych chi'n eu hadnabod, yn gyntaf.

• Cael benthyciad gan undeb credyd, banc neu gymdeithas adeiladu -  ond mae hyn fel arfer yn ddrutach a gall derbyn swm mawr o arian effeithio ar eich budd-daliadau.

• Symud i gartref rhatach gyda morgais llai neu heb forgais - gweler Cost prynu tŷ a symud i'r ffioedd i’w hystyried.  

Cyn gwneud cais am fenthyciad SMI, mae'n syniad da cael cyngor. Gweler ein canllaw ar Ddewis cynghorydd ariannol am gyngor taledig.  

Neu mae gan y sefydliadau hyn linellau cymorth am ddim os hoffech chi drafod pethau yn gyntaf.

Os ydych eisoes yn hawlio budd-daliadau, rydych yn gwneud cais i'r adran budd-daliadau sy'n ei thalu. Gweler manylion cyswllt ar gyfer swyddfeydd budd-daliadau ar GOV.UKYn agor mewn ffenestr newydd

Os nad ydych yn hawlio budd-daliadau eto, neu i weld a ydych yn gymwys i gael taliadau eraill, defnyddiwch ein Cyfrifiannell Budd-daliadau. Os ydych chi'n gymwys, dywedir wrthych a allwch chi wneud cais am fenthyciad SMI fel rhan o'r cais budd-daliadau. 

Hyd yn oed os caiff eich cais ei brosesu'n gyflym, efallai y bydd yn rhaid i chi aros misoedd am y taliad cyntaf. Mae hyn yn seiliedig ar y math o fudd-dal a gewch, a pha mor hir rydych chi wedi bod yn ei hawlio.

Gellir ôl-ddyddio eich cais SMI i’r dyddiad y daethoch yn gymwys ar ei gyfer gyntaf.

Os cewch eich gwrthod am fenthyciad SMI, gallwch ofyn iddynt ailystyried. Gweler Sut i apelio yn erbyn penderfyniad budd-daliadau am gymorth cam wrth gam.

Os ydych chi'n gwerthu neu'n trosglwyddo perchnogaeth o'ch prif gartref, fel arfer bydd angen i chi ad-dalu eich benthyciad SMI. Ond os ydych chi'n prynu ac yn symud i eiddo newydd, gallwch ofyn am drosglwyddo eich benthyciad yn lle hynny.

I wneud hyn, gadewch i DWP wybod eich bod yn gwerthuYn agor mewn ffenestr newydd a gofyn i'ch benthyciad SMI gael ei drosglwyddo. Byddwch hefyd angen manylion trawsgludwr neu gyfreithiwr a fydd yn helpu i brosesu'r gwaith papur.  

Fel arfer, gallwch ychwanegu unrhyw gostau cyfreithiol y bydd angen i chi eu talu at werth eich benthyciad SMI.

Nid oes rhaid i chi ad-dalu benthyciad SMI nes eich bod yn gwerthu neu'n trosglwyddo perchnogaeth o'ch cartref, ond byddai gwneud ad-daliadau yn lleihau cyfanswm y llog y byddech yn ei dalu.

Mae gan GOV.UK fanylion llinell gymorth Ad-dalu Benthyciadau DWPYn agor mewn ffenestr newydd y byddai angen i chi ei ffonio. 

Os ydych eisoes wedi methu taliad, defnyddiwch ein teclyn lleoli cyngor ar ddyledion i ddod o hyd i gyngor ar ddyledion am ddim a chyfrinachol ar-lein, dros y ffôn neu'n agos at ble rydych chi'n byw. 

Os ydych yn gyfredol â'ch ad-daliadau morgais neu fenthyciad ond yn ei chael hi'n anodd, gofynnwch i'ch benthyciwr am help. Mae'n rhaid iddynt roi cymorth i helpu eich sefyllfa.  

Gallai hyn gynnwys:

• 'gwyliau' talu byr neu ohirio 

• ymestyn cyfnod eich morgais.

Gallech hefyd ystyried newid morgeisi i gael cyfradd llog well.