Sut mae contractau blwydd-dal ymddeol yn gweithio

Mae contractau blwydd-dal ymddeol yn gontractau unigol rhyngoch chi a'r darparwr pensiwn. Mae'r darparwr pensiwn fel arfer yn gwmni yswiriant.

Fe'u gelwir hefyd yn bensiynau Adran 226, pensiynau s226 neu flwydd-daliadau ymddeol hunangyflogedig .

Ni fu'n bosibl cymryd contract blwydd-dal ymddeol newydd allan ers 6 Ebrill 1988. Gall contractau a wnaed cyn y dyddiad hwn aros yn eu lle, ac efallai y gallwch barhau i dalu iddynt.

Bob blwyddyn mae cyfyngiadau i'r swm y gallwch ei dalu i'ch cynlluniau pensiwn a chael rhyddhad treth o hyd. Gallech dalu mwy i mewn, ond os ydych yn talu mwy na'r terfyn, ni fyddwch yn cael rhyddhad treth ar unrhyw beth ychwanegol rydych yn ei gyfrannu.

Ar 6 Ebrill 2006, newidiodd Cyllid a Thollau EM (HMRC) y rheolau a oedd yn berthnasol i gontractau blwydd-daliadau ymddeol. Gwnaethant hyn i'w hunioni â'r rheolau pensiwn personol.

Gyda chontractau blwydd-daliadau ymddeol, fel rheol roedd gan unigolion hawl i gyfandaliad di-dreth dair gwaith y blwydd-dal blynyddol cychwynnol .

Ond mae'r cyfandaliad di-dreth uchaf a delir ganddynt nawr wedi'i gyfyngu i 25% o werth y buddion sy'n cael eu talu.

Nid yw rhai darparwyr yn hawlio ac yn ychwanegu rhyddhad treth ar eich cyfraniadau yn awtomatig. Mae hyn yn golygu bod rhaid i chi gyflwyno ffurflen dreth hunanasesu i Gyllid a Thollau EM i gael rhyddhad treth.

Mae cyfradd blwydd-dal gwarantedig yn un y gosodwyd yn amodau a thelerau'ch polisi pensiwn pan wnaethoch gymryd y polisi. Mae hyn yn golygu gellid cynnig incwm gwarantedig i chi ar gyfradd fydd yn uwch na'r cyfraddau sydd ar gael i'r rhan fwyaf o bobl heddiw.

Mae'n syniad da gwirio â'ch darparwr oherwydd gallai hyn fod yn fudd gwerthfawr.

Buddsoddir llawer o gontractau blwydd-daliadau ymddeol mewn cronfeydd ‘ag-elw’. Mae'r rhain yn darparu taliadau bonws os yw buddsoddiadau wedi perfformio'n dda.

A ydych yn ystyried tynnu'ch arian allan cyn neu ar ôl y dyddiad ymddeol yn y polisi? Bydd yn bwysig gwirio a fydd gwerth llawn y taliadau bonws yn cael eu talu.

Weithiau bydd darparwyr yn defnyddio Gostyngiad Gwerth y Farchnad (MVR) os yw gwerth y gronfa wedi gostwng. Nid oes MVR pan gymerwch arian ar y dyddiad ymddeol a ddewiswyd gennych.

Gwiriwch beth fydd yn digwydd i'ch contractau blwydd-daliadau ymddeol ar eich marwolaeth. A fydd gwerth llawn y gronfa yn cael ei dalu allan ?

Hefyd, os ydych yn poeni am dreth etifeddiant – bydd llawer yn rhan o'ch ystad ar ôl marwolaeth. Y peth gorau yw gwirio hyn â'ch darparwr.

Efallai na fydd hyn yn bosibl. Cyn newid cyfraniadau, mae'n bwysig gwirio â'ch darparwr pensiwn yn gyntaf. Mae hyn oherwydd y gallai effeithio ar eich budd-daliadau pan fyddwch yn ymddeol - yn enwedig os oes gennych gyfradd blwydd-dal gwarantedig wedi'i chynnwys.

Fel arfer gallwch ddarganfod faint rydych yn cyfrannu ar hyn o bryd trwy wirio'ch datganiad blynyddol.

Nodwch: nid oes rhaid i'ch darparwr pensiwn anfon datganiad blynyddol atoch yn dangos faint rydych yn ei gyfrannu a faint sydd gennych yn eich cronfa, ond mae llawer o ddarparwyr yn gwneud yn wirfoddol. Os nad ydynt, gallwch ofyn iddynt.