Help os ydych yn cael trafferth gyda dyledion

Defnyddiwch ein teclyn lleolwr cyngor ar ddyledion i  ddod o hyd i gyngor dyled cyfrinachol am ddim ar-lein, dros y ffôn neu'n agos at ble rydych chi'n byw.

Bydd cynghorydd dyledion yn:

• trin popeth rydych chi'n ei ddweud yn gyfrinachol
• byth yn beirniadu neu wneud i chi deimlo'n ddrwg am eich sefyllfa
• awgrymu ffyrdd o ddelio â dyledion nad ydych efallai'n gwybod amdanynt
• gwiriwch eich bod wedi gwneud cais am yr holl fudd-daliadau a hawliau sydd ar gael i chi.

Mae'n bwysig cael cyngor ar ddyledion am ddim os ydych chi'n poeni y byddwch chi'n methu taliad blaenoriaeth, eich bod eisoes wedi colli un neu'n wynebu unrhyw faterion brys, gan gynnwys:

• cael eich cysylltu gan feilïaid
• derbyn gwŷs llys
• diffodd eich nwy neu drydan
• bod eich cartref, car neu nwyddau wedi'u hadfeddiannu.

Fel arall, bydd y camau isod yn eich tywys drwy beth i'w wneud.

Y cam cyntaf yw cyfrifo faint o arian sydd angen i chi ei ad-dalu. Gall fod yn frawychus, ond bydd hyn yn eich helpu i weithio allan cynllun i fynd i'r afael ag ef.

Os ydych chi'n talu am rywbeth yn rheolaidd, gwnewch yn siŵr ei fod ar eich rhestr. Gallai hyn gynnwys:

• biliau cartref
• yswiriant
• cardiau credyd neu siop
• benthyciadau
• gorddrafftiau
• cyllid car
• arian a fenthycwyd gan deulu a ffrindiau.

Nodwch faint a phryd y byddwch yn talu, yn ogystal â faint sydd gennych ar ôl i’w dalu. Er enghraifft:

Gwiriwch eich cyfrifon a'ch datganiadau ddwywaith i sicrhau nad ydych wedi colli unrhyw beth.

Unwaith y bydd gennych restr o'ch taliadau, edrychwch a allwch ganslo unrhyw beth nad oes ei angen arnoch mwyach neu unrhyw foethau y gallwch fyw hebddynt. Byddwch yn ofalus os ydych yng nghanol contract oherwydd efallai y bydd angen i chi dalu cosb i adael yn gynnar. I helpu, rhowch gynnig ar ein Cynlluniwr Cyllideb am ddim a hawdd ei ddefnyddio. Mae'n defnyddio'ch manylion i roi dadansoddiad o'ch cyllid ac awgrymiadau personol i chi.

Mae dyled fel arfer yn costio llawer mwy na thâl cynilo, felly mae'n well defnyddio unrhyw arian sbâr i leihau neu glirio dyled.

Os yw'n bosibl, mae'n syniad da cadw digon o gynilion i dalu am o leiaf dri mis o dreuliau. Mae hyn yn rhoi byffer i chi ar gyfer argyfyngau. Gweler awgrymiadau ar adeiladu cronfa argyfwng. 

Gallai cynyddu eich incwm helpu i dalu'ch ad-daliadau neu glirio'ch dyledion yn gyflymach.

I weld a ydych yn gymwys i dderbyn unrhyw daliadau, rhowch gynnig ar y canlynol:

• ein cyfrifiannell Budd-daliadau
• Grantiau Turn2usYn agor mewn ffenestr newydd

Am fwy o wybodaeth, gweler Ffyrdd o gynyddu eich incwm

Unwaith y byddwch wedi trefnu eich cyllid, cymerwch y camau hyn i wella'ch sefyllfa.

Mae ein Blaenoriaethwr biliau’n helpu i ddatrys pa gostau y mae angen i chi ddelio â hwy yn gyntaf.

Mae rhai biliau a thaliadau yn flaenoriaeth uwch oherwydd gall canlyniadau peidio â thalu fod yn fwy difrifol.

Mae'n rhaid i ddarparwyr gynnig ystod o opsiynau cymorth i chi - y cynharaf y byddwch chi'n siarad â nhw gorau gyd.

Am gymorth cam wrth gam, gweler siarad â'ch credydwr.

Os ydych chi eisoes yn cael trafferth, efallai y bydd benthyca mwy i ymdopiyn ymddangos fel eich unig ddewis. Ond gall arwain yn gyflym at gynnydd o gostau na ellir eu rheoli.

Dilynwch y rheolau hyn i atal eich sefyllfa rhag gwaethygu.

Mae tynnu arian parod ar gerdyn debyd yn iawn. Ond defnyddiwch gerdyn credyd a bydd eich sgôr credyd yn cael ergyd, a all ei gwneud yn anoddach i gael credyd yn y dyfodol.

Mae llog anochel a weithiau ffi hefyd yn cael eu codi arnoch. Mae’n well peidio â gwneud hyn yn y lle cyntaf.

Pan fyddwch chi'n defnyddio'ch gorddrafft, rydych chi'n mynd i ddyled. Mae gorddrafftiau fel arfer yn ddrutach na chardiau credyd a benthyciadau os ydych chi'n eu defnyddio yn y tymor hir, felly maent yn cael eu defnyddio orau ar gyfer argyfyngau neu fenthyca am ychydig wythnosau.

Wedi'i ddefnyddio'n dda, gallant gael effaith gadarnhaol ar eich sgôr credyd. I wneud hyn, mae'n rhaid i chi:

• aros o fewn y terfyn y mae eich banc wedi'i osod i chi
• talu eich gorddrafft yn rheolaidd.

Bydd eich sgôr credyd yn cael ei effeithio'n negyddol:

• os ydych yn mynd dros eich terfyn cytunedig heb siarad â'ch banc
• os nad ydych yn gwneud taliadau sylweddol.

Os ydych chi'n dibynnu ar eich gorddrafft, gofynnwch i'ch banc a allwch chi gael byffer di-log - bydd rhai darparwyr yn cynnig hyd at £500.

Defnyddiwch ein teclyn cymharu cyfrifon banc i weld taliadau gorddrafft ar draws llawer o gyfrifon gwahanol. 

Mae benthycwyr yn aml yn defnyddio sianeli ar-lein fel cyfryngau cymdeithasol i geisio rhoi benthyg i bobl. Mae hyn yn anghyfreithlon a gallai gostio llawer mwy i chi nag yr ydych chi'n meddwl.

Ni fyddwch ychwaith yn cael eich diogelu gan Wasanaeth yr Ombwdsmon Ariannol os bydd pethau'n mynd o chwith. Darganfyddwch fwy am fenthyciwr arian didrwydded a sut i'w hadnabod.

Hyd yn oed os ydych chi'n meddwl eich bod chi'n adnabod rhywun, mae yna risgiau o hyd. Os byddwch yn penderfynu benthyg, gwnewch yn siŵr eich bod wedi cytuno sut a phryd y byddwch yn ad-dalu cyn benthyca arian.

Mae'n syniad da cael rhywbeth yn ysgrifenedig sy'n nodi:

• faint rydych chi'n ei fenthyca ac am ba hyd – gwnewch yn siŵr ei fod yn fforddiadwy i'r ddau ohonoch chi
• pa mor aml y byddwch yn ad-dalu – ystyriwch sefydlu archeb sefydlog fel bod y taliad yn awtomatig
• beth fyddai'n digwydd pe na baech yn gallu talu neu os oedd angen yr arian yn ôl yn annisgwyl arnynt yn gynt.

Am fwy o gymorth, gweler ein canllaw benthyca arian gan bobl rydych chi'n eu hadnabod. 

Os bydd rhywun annwyl yn gofyn am gymorth ariannol, gall fod yn anodd gwrthod. Ond gallai benthyca arian wneud y ddwy sefyllfa yn waeth. Yn hytrach, anogwch nhw i edrych ar eu cyllideb neu ofyn am gyngor ar ddyledion am ddim os ydynt yn ei chael hi'n anodd iawn.

Gwelwch Sut i gael sgwrs am arian am awgrymiadau ymarferol.

Os ydych chi'n credu eich bod wedi cofrestru ar wefan dwyllodrus neu fod gan sgamwyr eich manylion, gofynnwch i'ch banc ganslo eich cerdyn yn gyflym neu rewi'ch cyfrif.

I siarad â rhywun, ffoniwch ein huned troseddau a sgamiau ariannol ar 0800 015 4402.

Mae hefyd yn werth rhoi gwybod i:

• Action Fraud ar-leinYn agor mewn ffenestr newydd neu drwy ffonio 0300 123 2040
• FCA Scam SmartYn agor mewn ffenestr newydd