Esboniad o ‘Cario Ymlaen’ Lwfans Blynyddol Pensiwn

Mae cario ymlaen yn caniatáu i chi ddefnyddio unrhyw lwfans blynyddol na fyddech efallai wedi'i ddefnyddio yn ystod y tair blynedd dreth flaenorol, ar yr amod eich bod yn aelod o gynllun pensiwn cofrestredig yn ystod y cyfnod amser perthnasol.

Gallwch wirio a oes gennych unrhyw lwfansau heb eu defnyddio ar GOV.UKYn agor mewn ffenestr newydd

Er mwyn defnyddio cario ymlaen, mae rhai amodau y mae rhaid eu bodloni. Mae'r rhain yn cynnwys:

1. Mae rhaid bod cyfraniadau i'ch pensiynau wedi defnyddio'ch holl lwfans blynyddol yn y flwyddyn dreth rydych am ddefnyddio'r rheolau cario ymlaen.
2. Mae rhaid eich bod wedi bod yn aelod o gynllun pensiwn a gofrestrwyd yn y DU* (nid yw hyn yn cynnwys Pensiwn y Wladwriaeth) ym mhob un o'r blynyddoedd treth rydych am gario ymlaen (nid oes angen i chi fod wedi talu unrhyw arian i'r cynlluniau hyn).
3. Rhaid i chi ddefnyddio unrhyw lwfans blynyddol nas defnyddiwyd o'r flwyddyn gynharaf gyntaf (dim ond tair blynedd y gallwch fynd yn ôl).
4. Os ydych yn destun i lwfans blynyddol sy'n lleihau'n raddol, mae angen i chi fesur unrhyw lwfans blynyddol nas defnyddiwyd yn erbyn y lwfans sy'n lleihau'n raddol ar gyfer pob blwyddyn benodol (a all newid yn dibynnu ar eich incwm wedi'i addasu). Gallwch ddod o hyd i ragor o wybodaeth am y lwfans blynyddol sy'n lleihau'n raddol yn ein canllaw Lwfans blynyddol sy'n lleihau'n raddol.

* Yn fras, byddwch yn aelod o gynllun sydd wedi'i gofrestru yn y DU os oes gennych:

• cronfa bensiwn cyfraniadau wedi’u diffinio
• pensiwn buddion wedi’u diffinio
• aelodaeth credyd pensiwn lle mae gennych gyfran o bensiwn eich cyn-bartner
• incwm gwarantedig am oes o blwydd-dal - ond gofynnwch eich darparwr pob tro os ydych yn cael eich ystyried fel aelod, gan ei fod yn dibynnu ar sut y gafodd ei sefydlu.

Os byddwch yn dechrau cymryd mwy na'r arian parod di-dreth o'ch cronfa bensiwn drwy ddefnyddio'r dewisaidau rhyddid pensiwn, gall hyn sbarduno lwfans blynyddol is o £10,000 (blwyddyn dreth bresennol) a elwir yn Lwfans Blynyddol Prynu Arian (MPAA).

Mae hyn yn golygu mai dim ond hyd at 100% o'ch enillion trethadwy neu £10,000 y byddwch yn eu cael fel rhyddhad treth ar gyfraniadau pensiwn, p’un bynnag sydd isaf.

Os byddwch yn sbarduno'r MPAA, ni fyddwch yn gallu defnyddio'r opsiwn cario ymlaen.

Ond, os oes gennych cynllun bensiwn buddion wedi'u diffinio gweithredol (nid un sydd wedi'i gau i gyfraniadau pellach), mae lwfans blynyddol amgen y gellir ei ddefnyddio.

Gallwch siarad â'ch cynllun buddion wedi’u diffinio i gael mwy o fanylion am hyn.

Fel canllaw sylfaenol, y prif sefyllfaoedd pan fyddwch yn sbarduno'r MPAA yw:

• os cymerwch eich cronfa gyfan fel cyfandaliad neu'n dechrau cymryd cyfandaliadau o'ch cronfa bensiwn fel y dymunwch.
• os byddwch yn rhoi arian eich cronfa bensiwn i mewn i gynnyrch incwm ymddeol hyblyg (tynnu i lawr pensiwn) ac yn dechrau cymryd incwm.
• os ydych yn prunu blwydd-dal cyfnod sefydlog.
• os ydych yn prynu blwydd-dal hyblyg sy'n gysylltiedig â buddsoddiad lle gallai'ch incwm ostwng.
• os oes gennych gynllun tynnu i lawr wedi'i gapio cyn mis Ebrill 2015 a dechrau cymryd taliadau sy'n fwy na'r cap.

Ni fydd yr MPAA fel arfer yn cael ei sbarduno os:

• Ydych yn cymryd cyfandaliad arian parod di-dreth ac yn prynu incwm gwarantedig am oes (blwydd-dal oes) sydd naill ai'n aros yr un peth neu'n cynyddu bob blwyddyn.
• Ydych yn cymryd cyfandaliad arian parod di-dreth ac yn rhoi eich cronfa bensiwn i mewn i incwm ymddeol hyblyg (tynnu i lawr pensiwn) ond nad ydych yn cymryd unrhyw incwm ohono.
• Ydych yn tynnu, yn llawn, un neu fwy o gronfeydd pensiwn bach sy'n werth llai na £10,000.

Mae'r MPAA o £10,000 dim ond yn berthnasol i gyfraniadau at bensiynau cyfraniadau wedi’u diffinio ac nid cynlluniau pensiwn buddion wedi’u diffinio.

Os byddwch yn sbarduno'r MPAA, bydd eich lwfans blynyddol yn cael ei ostwng i £10,000 o'r diwrnod ar ôl - ac mae hyn yn berthnasol i gyfraniadau i'ch holl gronfeydd pensiwn cyfraniadau wedi’u diffinio.

Mae hyn yn golygu nad yw unrhyw gyfraniadau a wneir cyn i'r MPAA gael eu sbarduno yn cael eu cosbi.

Gallai cario ymlaen fod yn arbennig o ddefnyddiol os ydych yn hunangyflogedig a bod eich enillion yn newid yn sylweddol bob blwyddyn, neu os ydych am wneud cyfraniadau mawr i’ch pensiwn.

Os na ddefnyddir lwfans blynyddol y flwyddyn dreth benodol nas defnyddiwyd yn llawn, dim ond am hyd at dair blynedd y gellir ei gario ymlaen. Ar ôl hynny, mae wedi’i golli.

Cofiwch, i gael rhyddhad treth, mae rhaid i'ch enillion perthnasol fod yr un fath neu'n fwy na chyfanswm y cyfraniadau i'ch cynllun(iau) pensiwn yn y flwyddyn dreth y cânt eu gwneud.

Er enghraifft, os ydych am wneud cyfraniad o £20,000 mewn blwyddyn dreth benodol, mae rhaid i'ch enillion at ddibenion Treth Incwm ar gyfer y flwyddyn dreth honno fod o leiaf yn gyfartal â £20,000.

Os ydych yn ystyried gwneud rhai cyfraniadau mawr a allai fod yn fwy na'ch enillion, efallai hoffech ystyried lledaenu'r cyfraniadau dros ddwy flynedd dreth (neu fwy).

Bydd hyn yn helpu i gynyddu swm y rhyddhad treth y gallwch ei gael. Bydd hefyd yn helpu i sicrhau na fyddwch yn codi tâl treth lwfans blynyddol sy'n adfachu unrhyw ryddhad treth rydych wedi'i dderbyn nad oedd gennych hawl iddo.

Hefyd, dim ond i'r graddau rydych wedi'i dalu y byddwch yn cael rhyddhad cyfradd dreth uwch. Dyma reswm arall pam efallai hoffech ledaenu cyfraniadau mawr dros ddwy flynedd dreth (neu fwy).

Os ydych yn rhedeg eich busnes eich hun, mae'r sefyllfa ychydig yn wahanol.

Un o fanteision bod yn gwmni corfforedig yw'r gallwch benderfynu a yw unrhyw gyfraniadau i'ch pensiynau i'w cael eu gwneud fel cyfraniad gan y cwmni (fel cyflogwr) neu fel cyfraniad personol (fel gweithiwr).

Os ydych eisiau gwneud y cyfraniad eich hun â rhyddhad treth llawn arno, mae angen arnoch ddigon o incwm wedi'i ennill i dalu'r cyfraniad, fel cyflog - nid yw difidendau yn cyfrif.

Er enghraifft, os hoffech wneud cyfraniad o £20,000 mewn blwyddyn dreth benodol, mae rhaid i'ch enillion at ddibenion Treth Incwm yn y flwyddyn dreth honno fod o leiaf £20,000.

Os yw’r arian i’w dalu i mewn i’ch pensiwn fel cyfraniad cwmni, gellir talu unrhyw swm i mewn i’r pensiwn, heb i chi orfod cael enillion cyfatebol at ddibenion Treth Incwm cyhyd â bod y cyfraniadau’n cwrdd â’r prawf ‘yn gyfan gwbl ac yn unig’.

Gan fod y cyfraniad yn dod gan y cwmni yn hytrach na gennych chi fel unigolyn, nid yw'n atebol am ostyngiad treth, ond yn lle hynny gellir ei ddidynnu fel cost busnes. Yn y modd hwn, y cwmni sy'n elwa o ostyngiad yn erbyn rhwymedigaethau treth gorfforaeth.

Fodd bynnag, mae'r cyfraniad yn cyfrif tuag at eich lwfans blynyddol, ac felly efallai y gallwch gario ymlaen y lwyfans heb ei ddefnyddio o flynyddoedd treth blaenorol i ganiatáu cyfraniad cyffredinol uwch mewn blwyddyn dreth benodol, heb fod yn destun tâl lwfans blynyddol.

Yr anfantais yw, os yw'r cyfraniad yn sylweddol, bydd yn lleihau swm yr elw a swm y difidend y gellir ei dalu am y cyfnod cyfrifyddu.

I fod yn ddidyniad a ganiateir yn erbyn elw masnachu, mae rhaid gwneud cyfraniadau pensiwn yn gyfan gwbl ac yn unig at ddibenion y busnes.

Yn ymarferol, caniateir cyfraniadau fel didyniad yn erbyn elw masnachu'r cwmni at ddibenion Treth Gorfforaeth, ar yr amod eu bod ar lefel resymol i'r unigolyn dan sylw.

Mae'n bwysig siarad â'ch ymgynghorydd treth/ariannol i weld a yw'n briodol gwneud cyfraniadau ar y sail hon.

Mae Bill yn hunangyflogedig ac mae wedi bod yn talu £1,500 (net) y mis i'w bensiwn personol am y pum mlynedd diwethaf.

Dros y flwyddyn ddiwethaf, mae Bill wedi bod yn gweithio ar gontract mawr ac yn disgwyl y bydd ei elw ar gyfer 2024/25 tua £120,000.

Mae'n deall y gall leihau ei fil treth trwy a chynyddu ei gynilion ymddeoliad trwy gyfrannu at ei bensiwn. Hoffai dalu £60,000 arall yn ystod y flwyddyn dreth 2024/25 ar ben ei gyfraniadau misol.

Gan fod Bill yn gwneud cyfraniadau i bensiwn personol yn barod, ei gam gyntaf fydd cyfrifo cyfanswm y rhain ar ôl rhyddhad treth.

I gyfrifo hyn, mae angen iddo gymryd y £1,500 y mae'n ei gyfrannu a'i rannu gan 0.8 (1-20% - cyfradd sylfaenol Treth Incwm)

Felly bydd ei gyfraniadau'n £1,875 y mis neu £22,500 ar gyfer y flwyddyn.

Mae Bill eisiau talu £60,000 yn ychwanegol i'w bensiwn. Ar ôl rhyddhad treth cyfradd sylfaenol, fel uchod, cyfanswm (gros) y gyfraniad yw £75,000.

Yn 2024/25, lwfans blynyddol Bill yw £60,000. Ar ôl didynnu ei gyfraniadau misol o £22,500 bydd ganddo £37,500 ar gael i'w ddefnyddio yn y flwyddyn dreth hon.

Mae gan Bill hefyd lwfansau blynyddol nas defnyddiwyd ar gyfer pob un o’r tair blynedd diwethaf, felly mae’n dewis cario ymlaen a defnyddio ei lwfans nas defnyddiwyd o £17,500 o 2021/22, £17,500 o 2022/23, a £2,500 o 2023/24.

Trwy ddefnyddio cario ymlaen, gall Bill gael rhyddhad treth ar gyfanswm ei gyfraniadau gros o £97,500 yn 2024/25 (£22,500 o gyfraniadau rheolaidd + £75,000 o gyfraniad ychwanegol).

Os bydd ganddo flwyddyn dda arall y flwyddyn nesaf, efallai yr hoffai wneud cyfraniad ychwanegol arall at ei bensiwn, a bod gyda lwfans blynyddol heb ei ddefnyddio o £35,000 sydd ar gael i gario ymlaen o'r flwyddyn dreth 2023/24.