Bydd y rhan fwyaf o blant a anwyd rhwng 1 Medi 2002 a 2 Ionawr 2011 wedi cael Cronfa Ymddiriedolaeth Plant. Dyma sut i ddod o hyd i gyfrifon coll, os dylech drosglwyddo i ISA Iau a beth i’w wneud â’r arian pan fyddwch yn troi’n 18 oed.
Beth sydd yn y canllaw hwn
- Beth yw Cronfa Ymddiriedolaeth Plant?
- Sut i ddod o hyd i Gronfa Ymddiriedolaeth Plant coll
- Mathau o Gronfa Ymddiriedolaeth Plant
- Sut i reoli neu drosglwyddo Cronfa Ymddiriedolaeth Plant
- Beth i’w wneud â Chronfa Ymddiriedolaeth Plant ar ôl i chi droi’n 18 oed
- Beth i’w wneud os nad oes gan eich plentyn alluedd meddyliol
Beth yw Cronfa Ymddiriedolaeth Plant?
Mae Cronfa Ymddiriedolaeth Plant (CTF) yn cyfrif cynilo di-dreth i blant. Fe’i sefydlwyd os:
- cawsoch eich geni rhwng 1 Medi 2002 a 2 Ionawr 2011, a
- mae eich rhieni neu warcheidwaid wedi derbyn Budd-dal Plant.
Efallai y bydd gennych gyfrif hefyd os oeddech mewn gofal ac yn derbyn gofal gan eich awdurdod lleol.
Agorwyd y rhan fwyaf o gyfrifon gydag o leiaf £250, felly, gyda thwf llog neu fuddsoddiad, gallai hyn fod yn werth llawer mwy nawr.
Ers hynny, mae ISAs Iau wedi disodli Cronfeydd Ymddiriedolaeth Plant, felly dim ond cyfrifon presennol sy’n weddill.
Gallwch gael gafael ar yr arian pan fyddwch yn troi’n 18 oed
Mae’r hyn y gallwch ei wneud gyda Chronfa Ymddiriedolaeth Plant yn dibynnu ar eich oedran:
- Hyd at 16 oed mae’n rhaid i’ch rhiant neu warcheidwad reoli’r cyfrif, fel:
o talu arian i mewn – hyd at £9,000 y flwyddyn
o newid i ddarparwr newydd
o trosglwyddo i ISA Iau
- Yn 16 oed, gallwch reoli’r cyfrif eich hun
- Yn 18 oed, gallwch gael gafael ar yr arian fel y gallwch:
o gadael lle mae (bydd yn newid i ISA oedolyn)
o ei symud i fath gwahanol o gyfrif cynilo
o ei wario.
Am fwy o help, edrychwch ar beth i’w wneud gyda Chronfa Ymddiriedolaeth Plant pan fyddwch yn troi’n 18 oed
Sut i ddod o hyd i Gronfa Ymddiriedolaeth Plant coll
Defnyddiwch y teclyn am ddim Dod o hyd i Gronfa Ymddiriedolaeth PlantYn agor mewn ffenestr newydd yn GOV.UK os nad ydych yn siŵr bod gennych gyfrif neu os ydych wedi colli’r manylion. Dylai CThEF ymateb drwy’r post o fewn tair wythnos.
Neu gallwch ddefnyddio teclyn am ddim The Share FoundationYn agor mewn ffenestr newydd i ddod o hyd i gyfrif Cronfa Ymddiriedolaeth Plant coll.
Peidiwch â thalu i ddod o hyd i’ch cyfrif! Mae’r teclynnau hyn am ddim a dim ond eich rhif Yswiriant Gwladol a’ch dyddiad geni sydd ei angen arnoch. Nid oes angen i chi dalu rhywun arall i ddod o hyd iddo ar eich cyfer.
Mathau o Gronfa Ymddiriedolaeth Plant
Anfonwyd talebau i rieni a gwarcheidwaid plant cymwys i sefydlu Cronfa Ymddiriedolaeth Plant. Gallent ddewis agor:
- Cronfa Ymddiriedolaeth Plant arian parod – i dderbyn llog di-dreth ar yr arian, neu
- Cronfa Ymddiriedolaeth Plant sy’n seiliedig ar gyfranddaliadau – i fuddsoddi’r arian ar y farchnad stoc, naill ai:
- dewis eu buddsoddiadau eu hunain, neu
- ymddiriedolaethau sydd wedi’i greu eisoes.
Os na ddefnyddiwyd y taleb o fewn blwyddyn, sefydlodd CThEF gyfrif yn lle - a elwir yn Gronfa Ymddiriedolaeth Plant Rhanddeiliaid. Rhoddodd hyn yr arian mewn ystod eang o fuddsoddiadau, gyda ffi flynyddol wedi’i gapio o 1.5%.
Sut i reoli neu drosglwyddo Cronfa Ymddiriedolaeth Plant
Gallwch reoli eich Cronfa Ymddiriedolaeth Plant eich hun pan fyddwch yn troi’n 16 oed. Tan hynny, eich rhiant neu’ch gwarcheidwad neu’r Share Foundation sy’n gyfrifol am hyn os ydych mewn gofal.
Ond mae’r opsiynau yr un fath nes i chi droi’n 18 oed:
- gadael y cyfrif gyda’r un darparwr
- ei drosglwyddo i ddarparwr Cronfa Ymddiriedolaeth Plant gwahanol
- ei drosglwyddo i ISA Iau.
Mae ISAs Iau fel arfer yn cynnig cyfraddau llog uwch a thaliadau buddsoddi is na Chronfeydd Ymddiriedolaeth Plant. Ond os byddwch yn trosglwyddo i ISA Iau, ni allwch newid yn ôl i Gronfa Ymddiriedolaeth Plant.
Gweler ein canllaw ISAs Iau am fwy o wybodaeth neu MoneySavingExpert am restr o’r ISAs IauYn agor mewn ffenestr newydd sy’n talu orau.
Beth i’w wneud â Chronfa Ymddiriedolaeth Plant ar ôl i chi droi’n 18 oed
Gallwch gael gafael ar yr arian yn eich Cronfa Ymddiriedolaeth Plant pan fyddwch yn troi’n 18 oed. Fel arfer, bydd eich darparwr yn ysgrifennu atoch fis neu ddau cyn eich penblwydd i ofyn beth hoffech ei wneud.
Dyma eich prif ddewisiadau:
- Symudwch yr arian i gyfrif cynilo newydd a pharhau i gynilo - gwelwch sut i ddod o hyd i’r cyfrif cynilo gorau am fwy o help.
- Ystyriwch fuddsoddi’r arian – gweler canllaw i ddechreuwyr ar fuddsoddi.
- Ei wario.
Neu fe allech chi wneud cyfuniad o’r rhain. Os na fyddwch yn gwneud dim, bydd eich arian yn cael ei gadw mewn ‘cyfrif gwarchodedig’ nes i chi gysylltu â’ch darparwr.
Beth i’w wneud os nad oes gan eich plentyn alluedd meddyliol
Os na all eich plentyn wneud ei benderfyniadau ariannol ei hun, ac nad oes gennych atwrneiaeth eisoes, bydd angen i chi wneud cais am orchymyn llys. Ni allwch gael mynediad i’r cyfrif pan fyddant yn troi’n 18 heb hyn.
Os ydych yn byw mewn: |
Bydd angen i chi wneud cais i: |
Cymru neu Loegr |
Y Llys GwarchodYn agor mewn ffenestr newydd i ddod yn ddirprwy |
Gogledd Iwerddon |
Office of Care and ProtectionYn agor mewn ffenestr newydd i ddod yn rheolwr |
Yr Alban |
Swyddfa’r Gwarcheidwad CyhoeddusYn agor mewn ffenestr newydd i ddod yn warcheidwad neu ddefnyddio’r cynllun Mynediad at GyllidYn agor mewn ffenestr newydd |
Yng Nghymru a Lloegr, ni fyddwch fel arfer yn talu ffioedd llys os byddwch yn gwneud cais cyn pen-blwydd y plentyn yn 18 oed, ar incwm isel neu os oes angen yr arian arnoch i gefnogi dyfodol y plentyn. Gweler GOV.UKYn agor mewn ffenestr newydd am fwy o wybodaeth.
Yn yr Alban, mae’r ffi Mynediad at Gyllid fel arfer yn cael ei hepgor i gael mynediad at Gronfa Ymddiriedolaeth Plant.