Os oes mwy na phum mlynedd tan eich nod cynilo, gallai buddsoddi rhywfaint o’ch arian roi cyfle i chi ennill mwy o’ch arian a chadw i fyny â chynnydd mewn prisiau.
Beth sydd yn y canllaw hwn
Beth yw buddsoddiadau?
Diogelu eich hun
Osgowch gynigion buddsoddi na ofynnwyd amdanynt.
Cyn buddsoddi gwiriwch gofrestr yr FCA a ScamSmart ar wefan yr FCAYn agor mewn ffenestr newydd
Os ydych yn ystyried cynnig buddsoddi, ceisiwch gyngor ariannol wedi’i reoleiddio.
Mae buddsoddiadau yn rhywbeth rydych yn ei brynu neu’n rhoi eich arian ynddo er mwyn cael elw proffidiol.
Mae’r rhan fwyaf o bobl yn dewis o blith pedwar prif fath o fuddsoddiad y cyfeirir atynt fel ‘dosbarthiadau asedau’:
- cyfranddaliadau – byddwch yn prynu cyfran mewn cwmni
- arian parod – y cynilion y byddwch yn eu rhoi mewn cyfrif banc neu gymdeithas adeiladu
- eiddo – byddwch yn buddsoddi mewn adeilad ffisegol, boed yn adeilad masnachol neu breswyl
- gwarannau llog sefydlog (y cyfeirir atynt hefyd fel bondiau) – byddwch yn rhoi benthyg eich arian i gwmni neu’r llywodraeth.
Ydych angen cymorth yn gwneud dewisiadau buddsoddi craff?
Ydach chi'n ansicr am p'un ai fuddsoddi eich arian ai peidio, neu ddim yn gwybod ble i gychwyn?
Am gymorth i wneud dewisiadau buddsoddi craff, deall risg, arallgyfeirio a ble i ddarganfod buddsoddiadau wedi eu rheoleiddio, darganfyddwch mwy ar wefan InvestSmart yr Awdurdod Ymddygiad Ariannol
Gelwir yr asedau amrywiol y mae buddsoddwr yn berchen arnynt yn bortffolio.
Fel rheol gyffredinol, mae lledaenu eich arian rhwng y gwahanol fathau o ddosbarthiadau asedau yn helpu i leihau’r risg y bydd eich portffolio cyffredinol yn tanberfformio – ceir rhagor o wybodaeth am hyn yn ddiweddarach.
Mae sawl ffordd wahanol o fuddsoddi. Mae llawer o bobl yn buddsoddi trwy gronfeydd cyfunol neu ‘gyfun’ fel ymddiriedolaethau uned, OEICs, neu Ymddiriedolaethau Buddsoddi.
Darganfyddwch fwy am stociau a chyfranddaliadau yn ein canllaw
Adenillion
Adenillion yw’r elw y byddwch yn ei ennill o’ch buddsoddiadau.
Gan ddibynnu ble y byddwch yn rhoi eich arian, gellid ei dalu mewn nifer o ffyrdd gwahanol:
- difidendau (o gyfranddaliadau)
- rhent (o eiddo)
- llog (o adneuon arian parod a gwarannau llog sefydlog)
- y gwahaniaeth rhwng y pris y byddwch yn talu a’r pris y byddwch yn gwerthu – enillion neu golledion cyfalaf.
Gyda chyfrif arian parod dim rhybudd, gallwch godi arian pryd bynnag fel y mynnwch ac yn gyffredinol, mae’n fuddsoddiad diogel. Mae’r un arian wedi’i roi mewn gwarannau llog sefydlog, cyfranddaliadau neu eiddo yn debygol o godi a gostwng mewn gwerth ond dylai gynyddu fwy dros y tymor hwy, er bod pob un ohonynt yn debygol o gynyddu symiau gwahanol.
Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Beth yw’r gwahaniaeth rhwng cynilo a buddsoddi fy arian?
Cynlluniwr cyllideb
I’ch helpu i reoli’ch arian, rhowch gynnig ar ein Cynlluniwr cyllideb rhad ac am ddim sy'n hawdd ei ddefnyddio.
Sut mae ffioedd yn lleihau adenillion ar fuddsoddiadau
Mae rheoli buddsoddiadau yn cymryd amser ac arian a bydd darparwyr gwasanaethau yn codi ffi.
Gall y gost hon gymryd rhan o’r adenillion y byddwch yn eu cael ac mae’n rhywbeth y dylech holi yn ei gylch cyn i chi fuddsoddi.
Wrth ddewis ymgynghorydd ariannol, edrychwch ar y ffioedd ymlaen llaw a pharhaus y maent yn eu codi. Hefyd, ystyriwch y ffioedd sy'n gysylltiedig â'r buddsoddiad ei hun, gan gynnwys y tâl rheoli blynyddol cyhoeddedig a'r Ffigwr Taliadau Parhaus (OCF), sy'n cwmpasu costau ychwanegol. Mae deall y ffioedd hyn yn eich helpu i wybod gwir gost eich buddsoddiadau a'r cyngor a gewch.
Risgiau
Nid oes unrhyw un yn hoffi gamblo â’i gynilion, ond y gwir amdani yw nad oes y fath beth â buddsoddiad ‘heb risg’.
Wrth wraidd buddsoddi mae cyfaddawd syml: po fwyaf o risg y byddwch yn ei gymryd, y fwyaf y gallwch ei gael yn ôl neu ei golli (a'r isaf yw'r risg rydych yn ei gymryd, y lleiaf rydych yn debygol o gael yn ôl neu ei golli).
Ond tra fyddwch bob amser yn mentro rhywfaint pan fyddwch yn buddsoddi, bydd graddau’r risg yn amrywio rhwng gwahanol fathau o fuddsoddiad.
Mae arian rydych yn ei roi mewn adneuon diogel fel cyfrifon cynilo mewn perygl o golli gwerth mewn termau real (pŵer prynu) dros amser.
Mae hyn oherwydd nad yw'r gyfradd llog a delir bob amser yn cadw i fyny â phrisiau cynyddol (chwyddiant).
Ar y llaw arall, mae buddsoddiadau llog sefydlog yn debygol o ddioddef os bydd cyfraddau llog yn cynyddu. Mae'r enillion sefydlog yn dod yn llai deniadol i brynwyr a gall gwerth eich buddsoddiadau presennol ostwng.
Yn gyffredinol, disgwylir i fuddsoddiadau marchnad stoc guro chwyddiant a chyfraddau llog dros amser, ond rydych chi'n wynebu'r risg y gallai prisiau fod yn isel ar yr adeg y mae angen i chi werthu.
Gallai hyn arwain at enillion gwael neu, os yw prisiau'n is na phan brynoch chi, colli arian.
Mae’n bwysig ystyried pa mor gyfforddus ydych chi gyda’ch buddsoddiadau yn mynd i fyny ac i lawr mewn gwerth a faint allwch chi fforddio ei golli tra’n dal i gyrraedd eich nodau. Mae cyfuno'r ffactorau hyn yn eich helpu i benderfynu ble i fuddsoddi a faint o risg i'w gymryd.
Buddsoddi da yw dod o hyd i'r cymysgedd cywir o wahanol fathau o fuddsoddiadau sy'n cyfateb i'ch cysur â risg. Gelwir hyn yn ‘ddyrannu asedau’, ac mae’n rhywbeth y gallech fod eisiau cael cyngor arno gan ymgynghorydd ariannol rheoledig.
Help gyda chostau byw
Poeni am arian oherwydd rhenti cynyddol, biliau ynni uchel neu ddyled? Os felly, rydym yma i helpu.
Cymerwch y camau cyntaf i ddod o hyd i’ch ffordd ymlaen gyda’n canllawiau i’ch helpu gyda chostau byw.
Pryd y dylech ddechrau buddsoddi?
Os bydd gennych ddigon o arian yn eich cyfrif cynilo arian parod – digon am o leiaf chwe mis – a’ch bod am weld eich arian yn tyfu yn yr hirdymor, dylech ystyried buddsoddi rhywfaint ohono.
Bydd y cynilion neu’r buddsoddiadau priodol i chi yn dibynnu ar eich parodrwydd i fentro ac ar eich cyllid presennol a’ch nodau ar gyfer y dyfodol. Dilynwch y dolenni isod i gael yr atebion.
