Os oes gennych broblem gyda'ch pensiwn, gan gynnwys Pensiwn y Wladwriaeth neu’n gweithredu ar gyngor gwael gan ymgynghorydd ariannol, gallwch gwyno. Dyma beth sydd angen i chi ei wybod.
Beth sydd yn y canllaw hwn
Problemau darparwr pensiwn
Os ydych yn anhapus gyda’ch darparwr pensiwn, gallwch gwyno. Gallai materion gynnwys oedi heb esboniad, torri addewidion neu roi gwybodaeth anghywir neu gamarweiniol i chi. Hyd yn oed os yw'n broblem fach, gofynnwch i'ch darparwr ei thrwsio.
Dyma beth i'w wneud:
Cam 1: Gofynnwch i’ch darparwr pensiwn gywiro pethau
Dywedwch wrth eich darparwr pensiwn beth ddigwyddodd a beth y gallant ei wneud i drwsio pethau. Fel arfer gallwch gysylltu â'ch darparwr gan ddefnyddio sgwrs fyw, ffôn, e-bost neu bost.
Os yw’ch darparwr pensiwn wedi mynd i’r wal ac ni all dalu eich pensiwn, gallwch wneud cais i Financial Services Compensation Scheme (FSCS)Yn agor mewn ffenestr newydd yn lle.
Cam 2: Gwnewch gwyn ffurfiol
Os ydych chi’n anhapus ag ymateb cychwynnol eich darparwr pensiwn, gofynnwch i wneud cwyn ffurfiol.
Yna mae gan eich darparwr hyd at wyth wythnos i ymchwilio ac egluro sut maent yn bwriadu datrys eich cwyn. Gelwir hyn yn ymateb terfynol.
Gallwch hefyd ofyn i’ch darparwr am gopi o’r broses gwyno y byddant yn ei dilyn, a elwir yn aml yn weithdrefn datrys anghydfod fewnol (IDRP).
Cam 3: Ewch â’ch cwyn at yr Ombwdsmon Pensiynau
Os nad ydych yn meddwl bod ymateb terfynol eich darparwr yn deg, neu os yw wyth wythnos wedi mynd heibio, gallwch gwyno i’r Ombwdsmon PensiynauYn agor mewn ffenestr newydd
Fel arfer mae angen i chi gwyno o fewn tair blynedd i'r broblem ddigwydd gyntaf neu pan oeddech chi'n gwybod amdano am y tro cyntaf. Ond weithiau gellir ymestyn y terfyn amser hwn.
Mae’r Ombwdsmon Pensiynau yn wasanaeth am ddim ac mae’n golygu y bydd eich cwyn yn cael ei hadolygu i benderfynu a yw darparwr eich pensiwn eisoes wedi gweithredu’n deg, neu a oes angen iddynt wneud mwy i ddatrys pethau.
Os byddwch yn derbyn penderfyniad yr Ombwdsmon Pensiynau, rhaid i’ch ddarparwr pensiwn wneud yr hyn y maent yn ei ddweud. Os bydd yr Ombwdsmon Pensiynau yn ochri â'ch darparwr, fel arfer dyma pryd y daw'r broses i ben.
Gallech ddewis mynd i’r llys, ond gall hyn fod yn ddrud ac efallai na fyddwch yn llwyddiannus.
Problemau Pensiwn y Wladwriaeth
Cysylltwch â CThEF ar-lein, dros y ffôn neu drwy’r postYn agor mewn ffenestr newydd os oes gennych broblem gyda’ch cofnod Yswiriant Gwladol (YG). Mae eich cofnod YG yn gysylltiedig â faint o Bensiwn y Wladwriaeth a gewch.
Ar gyfer holl broblemau Pensiwn y Wladwriaeth eraill, cysylltwch â:
- Gwasanaeth Pensiwn os ydych yn byw yng Nghymru, Lloegr neu'r AlbanYn agor mewn ffenestr newydd
- Canolfan Bensiwn Gogledd Iwerddon os ydych yn byw yng Ngogledd IwerddonYn agor mewn ffenestr newydd
- Canolfan Bensiwn Ryngwladol os ydych yn byw dramorYn agor mewn ffenestr newydd
Os ydych yn anhapus â’r canlyniad, gallwch ofyn i’ch cwyn fynd at uwch reolwrYn agor mewn ffenestr newydd ac apelio i’r Archwilydd Achosion Annibynnol.
Problemau cyngor pensiwn
Os ydych yn anhapus â chyngor pensiwn gan ymgynghorydd ariannol rheoledig, gallwch gwyno. Mae hyn yn cynnwys os ydych yn meddwl eich bod wedi cael eich cam-werthu, eich hysbysu am wybodaeth anghywir neu rydych wedi colli arian oherwydd cyngor gwael am drosglwyddo pensiwn.
Os ydych yn cwyno am gyngor gwael am drosglwyddo eich pensiwn buddion wedi’u diffinio o un cynllun i’r llall, gallwch ddefnyddio’r Gwiriwr cyngor trosglwyddo pensiynauYn agor mewn ffenestr newydd a adeiladwyd gan yr Awdurdod Ymddygiad Ariannol (FCA). Mae hwn yn gofyn cyfres o gwestiynau i'ch helpu i ddeall a allech fod wedi derbyn cyngor gwael.
Dyma sut i gwyno am gyngor pensiwn:
Cam 1: Gofynnwch i’ch ymgynghorydd ariannol gywiro pethau
Yn gyntaf, dywedwch wrth eich ymgynghorydd ariannol beth sydd wedi digwydd, pam eich bod yn anhapus a beth yr hoffech iddynt ei wneud i drwsio pethau.
Os yw'ch ymgynghorydd ariannol wedi mynd i'r wal, gallwch wneud cais i’r Financial Services Compensation Scheme (FSCS)Yn agor mewn ffenestr newydd yn lle.
Cam 2: Gwnewch gwyn ffurfiol
Os ydych chi’n anhapus ag ateb cychwynnol eich ymgynghorydd, gofynnwch am gael gwneud cwyn ffurfiol.
Mae hyn yn golygu bod yn rhaid i'ch ymgynghorydd archwilio ac egluro sut y byddant yn datrys eich cwyn. Mae ganddynt hyd at wyth wythnos i roi eu cynnig terfynol i chi, a elwir yn ymateb terfynol.
Cam 3: Ewch â’ch cwyn i Wasanaeth yr Ombwdsmon Ariannol am ddim
Os nad ydych yn meddwl bod ymateb terfynol eich ymgynghorydd yn deg, neu fod wyth wythnos wedi mynd heibio, gallwch gwyno i Wasanaeth yr Ombwdsmon Ariannol (FOS) am ddimYn agor mewn ffenestr newydd
Fel arfer mae angen i chi gwyno o fewn chwe mis i dderbyn eich ymateb terfynol a chwe blynedd ar ôl i’r broblem ddigwydd gyntaf, oni bai nad oeddech yn ymwybodol o’r mater pan ddechreuodd.
Mae’r FOS yn wasanaeth am ddim ac mae’n golygu y bydd eich cwyn yn cael ei hadolygu i benderfynu a yw eich ymgynghorydd ariannol eisoes wedi gweithredu’n deg, neu a oes angen iddynt wneud mwy i ddatrys pethau.
Os byddwch yn derbyn penderfyniad gan y FOS, rhaid i'ch ymgynghorydd wneud yr hyn y mae'n ei ddweud. Os yw'r FOS yn ochri â'ch ymgynghorydd, dyma lle daw'r broses i ben fel arfer.
Gallech ddewis mynd i’r llys, ond gall hyn fod yn ddrud ac efallai na fyddwch yn llwyddiannus.