Beth yw cyllidebu uchel?

Mae cyllidebu uchel yn duedd ar TikTok ac Instagram lle mae pobl yn rhannu sut y gallwch chi fod yn agored am fod ar gyllideb. Mae'r fideos hyn yn ceisio normaleiddio dweud "Ni allaf ei fforddio", yn hytrach na gwneud esgus pam na allwch fynd.

Gwnaethom arolwg barn o fwy na 2,000 o oedolion y DU ym mis Medi 2024 a darganfod ein bod yn fwy cyfforddus yn siarad â'n ffrindiau am ryw, perthnasoedd a gwleidyddiaeth nag yr ydym am broblemau ariannol.

Datgelodd yr arolwg hefyd ein bod yn ei chael hi'n haws siarad am arian gyda'n teulu na gyda'n ffrindiau.

Mae dweud celwydd am pam na allwch fynd i ddigwyddiad cymdeithasol yn fwy cyffredin nag y byddech chi'n ei feddwl. Dangosodd ein harolwg mai'r esgusodion mwyaf cyffredin y mae pobl yn eu defnyddio gan na allant fforddio mynychu rhywbeth yw:

• salwch
• bod yn brysur gyda chynlluniau neu waith arall, a
• materion gofal plant.

Gall arian fod yn bwnc anodd i siarad amdano, ond nid oes angen i chi fod yn seren ar y cyfryngau cymdeithasol i gymryd rhan yn y duedd hon. Dangosodd ein harolwg fod 46% ohonom eisoes yn cyllidebu’n uchel drwy aildrefnu cynlluniau cymdeithasol i fod yn fwy fforddiadwy neu’n dweud am fethu fforddio rhywbeth.

Darllenwch ein canllawiau ar siarad am arian am fwy o help.

Rydym i gyd yn gwybod bod costau byw yn uchel ar hyn o bryd. Mae'n debyg bod rhent a biliau yn bwyta cyfran fwy o'ch incwm, sy'n golygu bod cyllidebu'r hyn sydd ar ôl yn bwysicach nag erioed.

Os ydych chi'n rhywun sy'n teimlo llawer o bwysau i wario arian, gallai fod yn werth rhoi cynnig ar gyllidebu uchel.

Os ydych chi'n hoffi'r syniad o gymryd rhan, dyma rai sefyllfaoedd lle gallwch roi cyllidebu uchel ar waith.

Os yw'ch ffrindiau a'ch teulu'n gwybod eich bod yn gweithio tuag at nod arian mawr neu os ydych yn wynebu costau byw ychwanegol, maent yn llai tebygol o awgrymu cynlluniau drud.

Bydd bod yn onest am y costau sydd yn dod yn gwneud y sgyrsiau hyn yn haws yn nes ymlaen yn y dyfodol. Hefyd, os ydych chi'n dweud wrth eich ffrindiau pam rydych chi'n cyllidebu, efallai y byddan nhw'n agored i chi hefyd.

Mae'n hawdd gorwario pan fyddwch chi'n prynu anrhegion ar gyfer penblwyddi, a digwyddiadau eraill fel y Nadolig. Gallwch ddefnyddio cyllidebu uchel i gyfyngu ar yr hyn rydych chi'n ei wario.

Os ydych yn cyfnewid anrhegion, gosodwch gyllideb resymol i'r ddau ohonoch gadw ati. Gallwch hyd yn oed awgrymu peidio â phrynu anrhegion eleni neu brynu anrhegion i blant yn unig. Mae'n bwysig gwneud hyn yn gynnar i leihau'r risg bod y person arall eisoes wedi prynu rhywbeth i chi.

Ar gyfer priodasau, gallech ddweud wrth y briodferch neu'r priodfab ymlaen llaw na allwch fforddio gwario llawer ar anrheg. Gall priodasau gostio llawer i'w mynychu pan fyddwch yn ychwanegu teithio, llety ac weithiau gofal plant neu ddiwrnod i ffwrdd o'r gwaith.

Fel arfer, byddai'n well gan bobl eich bod yn dod i'w priodas gyda cherdyn na derbyn anrheg ddrud a pheidio â rhannu'r diwrnod gyda chi.

Gan eich bod chi'n arbed arian, nid yw'n golygu na allwch chi gael hwyl. Dangosodd ein harolwg fod pobl iau yn arbennig yn fwy tebygol o wneud esgus ynghylch pam na allent fynychu digwyddiadau cymdeithasol yn hytrach na dweud na allant ei fforddio.

Mae digon o weithgareddau rhatach neu am ddim y gallech eu hawgrymu yn lle hynny. Gofynnwch i'ch ffrindiau a fydden nhw'n barod am fynd am dro neu wylio ffilm yn eich tŷ chi yn hytrach na chwrdd mewn bwyty.

Hyd yn oed os ydych chi eisiau mynd allan o hyd, os yw'ch ffrindiau'n ymwybodol eich bod chi'n cyllidebu, byddan nhw'n agored i ddod o hyd i rywle rhatach, fel bwyty gyda bwydlen sydd wedi'i gosod, talebau neu gynigion arbennig.

Mae'n debyg nad chi fydd yr unig berson yn eich grŵp o ffrindiau sy'n gweithio tuag at nod arian.

P'un a ydych chi'n defnyddio cronfeydd cynilo neu wedi rhoi cynnig ar y Cynllunydd Cyllideb, HelpwrArian, os ydych chi wedi dod o hyd i ap neu ddull cyllidebu sy'n gweithio'n dda i chi, peidiwch â bod yn swil am ei rannu.