Os byddwch yn cael camesgoriad hwyr

Yn anffodus, nid oes gennych hawl i hawliau neu fudd-daliadau mamolaeth neu dadolaeth os ydych wedi cael camesgoriad hwyr (rhwng 14 a 24 wythnos gyflawn o feichiogrwydd).

Mae hyn yn cynnwys:

• Tâl Mamolaeth Statudol
• Grant Mamolaeth Cychwyn Cadarn, a
• talebau Cychwyn Iach ychwanegol.

Ond mae gennych rai hawliau o hyd a allai eich helpu i gymryd amser i ffwrdd i wella.

Gellir defnyddio'ch Tystysgrif Eithriad Mamolaeth tan y dyddiad dod i ben ar gyfer presgripsiynau yn Lloegr.

Yng Nghymru, yr Alban a Gogledd Iwerddon, mae presgripsiynau am ddim i bawb.

Mae hawliau i archwiliadau a thriniaeth ddeintyddol am ddim yn amrywio yn ôl gwlad.

Gallwch ddefnyddio unrhyw dalebau Cychwyn Iach sydd gennych eisoes.

Darganfyddwch fwy ar wefan Cychwyn IachYn agor mewn ffenestr newydd

Os ydych chi'n byw yn yr Alban, darganfyddwch fwy am y Grant Cychwyn Gorau, a therfynau incwm ar mygov.scotYn agor mewn ffenestr newydd

Os oedd eich Canolfan Byd Gwaith leol yn mynd i drefnu Grant Mamolaeth Cychwyn Cadarn, bydd angen i chi ddweud wrthynt nad ydych yn feichiog mwyach.

Darganfyddwch fwy, a dewch o hyd i'ch Canolfan Byd Gwaith agosaf yn GOV. UKYn agor mewn ffenestr newydd

Os ydych chi'n byw yng Ngogledd Iwerddon, dewch o hyd i'ch Swyddfa Swyddi a Budd-daliadau agosaf yn nidirectYn agor mewn ffenestr newydd

Er na fyddwch yn cael budd-daliadau, mae’n dal yn bwysig eich bod yn dweud wrth bobl benodol beth sydd wedi digwydd er mwyn iddynt allu trefnu’r gwaith papur.

Y ffordd orau i wneud hyn fel arfer yw ffonio neu, pan fydd yn bosibl, anfon e-bost.

Os na allwch wneud hyn eich hun, efallai y byddwch yn gallu cael perthynas neu ffrind agos i wneud rhai o’r galwadau ar eich rhan.

Siaradwch â'ch cyflogwr am yr hyn y gall ei gynnig i chi neu edrychwch ar eich contract cyflogaeth i weld sut y gallant eich helpu gyda’ch colled.

Efallai y bydd eich cyflogwr:

• yn cynnig absenoldeb tosturiol i rieni mewn profedigaeth fel rhan o'u contract cyflogaeth sylfaenol neu fuddion gweithwyr.
• yn canslo unrhyw dâl mamolaeth neu dadolaeth y gallech fod wedi'i drefnu
•  yn cynnig gwasanaethau colli baban i helpu i ddelio â'ch iechyd meddwl a'ch lles.

Os ydych yn cael camesgoriad hwyr, mae gennych hawl i'r un budd-daliadau ag unrhyw weithiwr arall sydd i ffwrdd yn sâl.

Mae’n arfer da i’ch cyflogwr gofnodi’r absenoldeb ar wahân i absenoldeb salwch arall, fel nad yw’n cyfrif tuag at eich cofnod salwch. Bydd angen nodyn ffitrwydd arnoch gan eich meddyg teulu o hyd.

Rydych wedi'ch diogelu'n gyfreithiol am bythefnos ar ôl colli eich babi gan fod beichiogrwydd a mamolaeth yn nodwedd warchodedig o dan Ddeddf Cydraddoldeb 2010. Mae hyn yn golygu os ydych yn cael eich rhoi dan anfantais neu'n cael eich trin yn llai ffafriol fel cyflogai oherwydd salwch neu amser i ffwrdd sy’n gysylltiedig â beichiogrwydd, gallai hyn fod yn wahaniaethu.

Gallwch gymryd mwy na phythefnos o absenoldeb salwch os oes angen cyn belled â bod eich meddyg teulu yn eich cymeradwyo i ffwrdd yn sâl - a pheidio â theimlo dan bwysau i ddychwelyd i'r gwaith nes eich bod yn teimlo'n barod. Fodd bynnag, os byddwch yn cymryd amser hir i ffwrdd yn sâl, efallai y caiff ei gofnodi fel absenoldeb salwch arferol yn y pen draw.

Byddwch yn cael Tâl Salwch Statudol o leiaf – telir hwn am hyd at 28 wythnos. Gallai eich tâl salwch fod yn fwy os yw eich cytundeb cyflogaeth yn caniatáu hynny. Os ydych ar incwm isel efallai y gallwch hawlio budd-daliadau eraill sy’n gysylltiedig ag incwm.

Efallai y bydd gennych hawl i Lwfans Cyflogaeth a Chymorth os:

• yw eich Tâl Salwch Statudol yn dod i ben ac nid ydych yn gallu dychwelyd i'r gwaith, neu
• nid ydych yn ennill digon i hawlio Tâl Salwch Statudol, neu
• ni allwch hawlio Tâl Salwch Statudol oherwydd nad ydych wedi gweithio i'ch cyflogwr am ddigon o amser.

Os ydych yn cael Credyd Cynhwysol, rhaid i chi roi gwybod iddynt am eich camesgoriad. Os byddwch yn teimlo bod eich gallu i weithio neu chwilio am waith yn cael ei effeithio wrth wella, rhaid i chi gael nodyn ffitrwydd gan eich meddyg teulu neu arbenigwr gofal iechyd.

Nid yw'r Cofrestrydd yn darparu tystysgrifau marw-enedigaeth, genedigaeth na marwolaeth ar gyfer camesgoriadau cyn 24 wythnos o feichiogrwydd. Fodd bynnag, mae yna ffyrdd o gofnodi'n ffurfiol bod eich babi wedi marw.

Yng Nghymru a Gogledd Iwerddon, gallwch ofyn a yw'r ysbyty yn rhoi tystysgrif arbennig.

Yn Lloegr, gallwch wneud cais am dystysgrif colli babi ar-lein yn GOV.UKYn agor mewn ffenestr newydd

Yn yr Alban, gallwch wneud cais i gofnodi marwolaeth eich babi yn The Memorial Book of Pregnancy and Baby Loss Prior To 24 WeeksYn agor mewn ffenestr newydd

Os bu farw eich babi cyn 24 wythnos, nid oes unrhyw ofyn cyfreithiol i gael angladd ffurfiol.

Bydd staff yr ysbyty yn esbonio i chi beth maent yn ei gynnig, a dylent hefyd roi gwybodaeth ysgrifenedig i chi. Byddant yn rhoi amser i chi ystyried beth yr hoffech ei wneud.

Fel arall, gallwch wneud eich trefniadau eich hun ar gyfer angladd a/neu gladdedigaeth neu amlosgiad. Efallai yr hoffech ymgynghori â threfnydd angladdau neu weinidog o'ch ffydd eich hun.

Gallai tîm caplaniaeth yr ysbyty hefyd fod yn ffynhonnell dda o wybodaeth, cyngor a chymorth, p’un a oes gennych unrhyw gredoau crefyddol.

Mae gennych hawl i gladdu corff neu weddillion eich babi eich hun. Os ydych am wneud hyn, efallai y bydd angen i chi wneud eich dymuniadau'n glir i staff yr ysbyty neu'ch meddyg teulu oherwydd efallai na fyddant yn ymwybodol bod hyn yn gyfreithlon.

Am fwy o wybodaeth, ewch i Miscarriage AssociationYn agor mewn ffenestr newydd neu SandsYn agor mewn ffenestr newydd

Fodd bynnag, yn yr Alban, os cafodd eich babi ei eni’n fyw cyn 24 wythnos a’ch bod yn cael budd-daliadau penodol, efallai y gallwch hawlio Taliad Cymorth Angladd.

Mae’n hawdd i rai o’r pethau mae rhaid i chi eu gwneud a’r penderfyniadau sydd angen i chi eu gwneud fynd yn ormod i chi.

Er y gall teulu a ffrindiau fod yn gysur mawr, o bryd i’w gilydd mae hefyd yn beth da cael cyngor clir, diduedd.

Mae Sands, elusen genedigaeth farw a marwolaeth newyddenedigol, yn cynnig cefnogaeth ymarferol ac emosiynol. Mae hyn yn cynnwys gwneud trefniant angladd.

Mae ein canllawiau printiedig am ddim yn rhoi gwybodaeth glir, ddiduedd i chi. Maent yn fan cychwyn da a gallant eich helpu i wneud dewisiadau gwybodus.

Gallwch eu lawrlwytho neu archebu copïau printiedig drwy ddefnyddio ein ffurflenni archebu.