Os ydych yn chwilio am waith, efallai y byddai'n ddefnyddiol i chi gael rhywfaint o gyngor neu hyfforddiant gyrfaoedd neu help â'ch CV neu gyfweliadau. Mae'r canllaw hwn yn amlinellu'r gefnogaeth sydd ar gael gan gynnwys mentrau'r llywodraeth i gael gwared ar rai o'r rhwystrau y mae ceiswyr gwaith anabl yn eu hwynebu.
Ble i gael cyngor gyrfaoedd
Os nad ydych yn siŵr pa fath o waith byddech yn ei hoffi neu eisiau darganfod mwy am yrfa benodol, siaradwch ag ymgynghorydd gyrfaoedd.
Cyngor gyrfaoedd gan eich ysgol neu awdurdod lleol
Os ydych yn 13-19 oed a bod gennych anhawster dysgu a/neu anabledd, mae rhaid i'ch ysgol gynnig cyngor gyrfaoedd wyneb yn wyneb i chi.
Mae hyn yn berthnasol p'un a oes gennych Ddatganiad o Anghenion Addysgol (SEN) ai peidio.
Cysylltwch â'ch ysgol a gofynnwch am gael siarad â'r cynghorydd gyrfaoedd.
Os ydych o dan 25 oed, dylai eich awdurdod lleol roi cyngor gyrfaoedd i chi os oes gennych Asesiad Anhawster Dysgu Adran 139A.
Y Gwasanaeth Gyrfaoedd Cenedlaethol
Mae'r Gwasanaeth Gyrfaoedd Cenedlaethol yn darparu cyngor cyfrinachol a diduedd i'ch helpu i wneud penderfyniadau am hyfforddiant a gwaith.
Os ydych yn 13-18 oed gallwch eu ffonio a gofyn am alwad yn ôl, ebostio cwestiwn iddynt neu ddefnyddio eu gwasanaeth gwesgwrs neu ystafell sgwrsio gymedroledig.
Darganfyddwch fwy o opsiynau i bobl ifanc gysylltu â hwy ar wefan y Gwasanaeth Gyrfaoedd Cenedlaethol
Os ydych yn 19 oed neu'n hŷn a bod gennych anabledd, anhawster dysgu neu gyflwr iechyd, gallwch hefyd gael o leiaf tair sesiwn o gyngor wyneb yn wyneb.
Ffoniwch y Gwasanaeth Gyrfaoedd Cenedlaethol ar Ffôn 0800 100 900 i wneud apwyntiad â chynghorydd lleol.
Siaradwch ag Ymgynghorydd Gwaith i’r Anabl
Gall Ymgynghorwyr Gwaith i’r Anabl eich cynghori ar chwilio am waith, hyfforddiant a sgiliau newydd, a chynlluniau'r llywodraeth.
Gallant hefyd ddweud wrthych am gyflogwyr sy'n gyfeillgar i anabledd yn eich ardal.
Chwiliwch am gyflogwyr sy'n gyfeillgar o ran anabledd
Pan fyddwch yn edrych trwy hysbysebion swyddi ac yn llenwi ffurflenni cais, edrychwch am y symbol ‘dau dic’ sy’n golygu bod y cyflogwr wedi ymrwymo i gyflogi pobl anabl.
Os yw hysbyseb swydd yn arddangos y symbol, byddwch yn sicr o gael cyfweliad os ydych yn cwrdd â'r amodau sylfaenol ar gyfer y swydd.
Help i wneud ceisiadau am swyddi
A ddylech sôn am eich anabledd wrth wneud cais am swydd?
Nid oes rhaid i chi sôn am eich anabledd pan fyddwch yn gwneud cais am swydd, ond os penderfynwch beidio â gwneud hynny, efallai na fyddwch yn gallu gwneud cwyn am wahaniaethu os nad oedd eich cyflogwr yn ymwybodol.
Mae'n syniad da cynllunio sut a phryd rydych yn mynd i ddweud wrth gyflogwr am eich anabledd.
Meddyliwch sut y gallwch drafod eich anabledd yn gadarnhaol a chanolbwyntio bob amser ar sut mae'ch sgiliau a'ch galluoedd yn gweddu i'r swydd.
Darganfyddwch fwy am sut mae'r gyfraith yn amddiffyn gweithwyr anabl ar wefan GOV.UK
Gwybodaeth ddefnyddiol am CVs a gwneud ceisiadau am swyddi
Darganfyddwch fwy am wneud ceisiadau am swyddi os ydych yn anabl ar wefan GOV.UK
Mwy am geisiadau a chyfweliadau ar wefan Disability Rights UK
Defnyddiwch yr adeiladwr CV ar wefan y Gwasanaeth Gyrfaoedd Cenedlaethol
Darganfyddwch fwy am sut mae cyfraith cydraddoldeb yn berthnasol i recriwtio ar wefan Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol
Rhaglen Gwaith ac Iechyd
Mae'r Rhaglen Gwaith ac Iechyd yn gynllun gwirfoddol y gall pobl anabl ei ddefnyddio i ddychwelyd i'r gwaith. Mae'n cael ei redeg gan y Ganolfan Byd Gwaith.
Gall y rhaglen eich helpu i ddod o hyd i swydd a magu hyder drwy:
- hyfforddiant
- hyfforddi cyfweliadau
- datblygu sgiliau.
Gofynnwch i Ymgynghorydd Gwaith i’r Anabl yn y Ganolfan Gwaith neu'ch anogwr gwaith am sut i wneud cais.
Mynediad at Waith
Os oes angen cefnogaeth arnoch i fynychu cyfweliad, fel cyfieithydd ar y pryd, neu bris tacsi i gyrraedd yno, efallai y gallwch gael grant Mynediad at Waith ar gyfer hyn.
Gallwch hefyd wneud cais i Fynediad at Waith i gefnogi cyflwr iechyd meddwl.
Gofynnwch i Ymgynghorydd Gwaith i’r Anabl yn y Ganolfan Gwaith neu'ch anogwr gwaith am sut i wneud cais.
Pan gewch swydd, gall Mynediad at Waith hefyd ddarparu arian i chi dalu am bethau fel offer a gwasanaethau arbenigol i'ch helpu i aros yn y gwaith.
Hyfforddiant
Os ydych am wella'ch sgiliau presennol neu ddatblygu rhai newydd, gofynnwch i'ch Ymgynghorydd Gwaith i’r Anabl yn y Ganolfan Gwaith am gyfleoedd hyfforddi.
Efallai y gallwch gofrestru ar:
- Cynllun prentisiaeth – lle gallwch gael cymhwyster ochr yn ochr â phrofiad ymarferol a hyfforddiant yn y gwaith.
- Cwrs hyfforddi preswyl wedi'i gynllunio i'ch helpu i ddod o hyd i waith os ydych yn anabl ac wedi bod yn ddi-waith am amser hir.