Beth yw’r gwahaniaeth rhwng cynilo a buddsoddi fy arian?

Dyma roi arian o’r neilltu, fesul ychydig.

Fel arfer, byddwch yn cynilo i dalu am rywbeth penodol, fel gwyliau, blaendal ar dŷ, neu i dalu am unrhyw argyfyngau a allai godi (fel boeler wedi torri).

Mae cynilo fel arfer yn golygu rhoi eich arian i mewn i gynnyrch arian, fel cyfrif cynilo mewn banc neu gymdeithas adeiladu.

Dyma gymryd rhan o’ch arian a cheisio gwneud iddo dyfu drwy brynu cynhyrchion rydych yn credu allai gynyddu mewn gwerth dros amser. Er enghraifft, gallech fuddsoddi mewn stociau, eiddo neu gyfranddaliadau mewn cronfa.

Er y gall yr enillion o fuddsoddi fod yn fwy na chynilo, gall gwerth buddsoddiadau ostwng yn ogystal â chynyddu.

Dylai pawb wneud ei orau i gronni cronfa cynilo ar gyfer argyfyngau.

Y rheol gyffredinol yw cael gwerth tri mis o gostau byw wedi ei gronni mewn cyfrif cynilo sydd ar gael yn syth. Dylai hyn gynnwys rhent, bwyd, ffioedd ysgol ac unrhyw wariant arall allweddol.

Mae eich cronfa argyfwng yn golygu bod gennych ryw sicrwydd ariannol os bydd rhywbeth yn mynd o’i le.

Nawr eich bod wedi sefydlu’ch cronfa argyfwng, mae’n syniad da i gynilo ychydig mwy os gallwch ei fforddio. Gosodwch nodau cynilo a rhoi digon i’r naill ochr i brynu beth fyddwch eisiau. Gallai hyn fod yn flaendal ar gyfer tŷ, priodas neu daith.

Gallech hefyd ddechrau meddwl am fuddsoddi eich arian os na fydd ei angen arnoch yn y pum mlynedd nesaf.

Yr unig bryd na ddylech gynilo neu fuddsoddi yw os oes angen arnoch gael rheolaeth o’ch dyledion. 

Cyn dewis buddsoddi eich arian, cofiwch fod risg bob amser y gall eich buddsoddiadau ostwng yn ogystal â chynyddu. Mae hynny'n golygu y gallech golli arian .

Mae dewis a yw buddsoddi'n iawn i chi hefyd yn dibynnu ar:

• faint o arian parod sydd gennych ar gael
• beth yw eich oedran
• beth yw eich amgylchiadau personol.

Mae angen i chi ystyried eich nodau hefyd – yn benodol os ydynt yn dymor hir, tymor byr neu dymor ganolig :

• mae nodau tymor byr yn bethau rydych yn bwriadu eu gwneud o fewn y pum mlynedd nesaf, fel gwyliau
• mae nodau tymor canolig yn bethau rydych yn bwriadu eu gwneud o fewn y pump i ddeng mlynedd nesaf, fel blaendal morgais
• mae nodau tymor hwy yn rhai lle nad oes angen yr arian arnoch am ddeng mlynedd neu fwy, fel cronfa ymddeol.

Ar gyfer eich nodau tymor byr, y rheol gyffredinol yw cynilo i mewn i adneuon arian parod, fel cyfrifon banc.

Efallai y bydd y farchnad stoc yn cynyddu neu’n gostwng yn y tymor byr, ac os ydych buddsoddi am lai na phum mlynedd efallai y byddwch yn colli arian.

Ar gyfer y tymor canolig, efallai mai adneuon arian parod yw'r ateb gorau. Ond mae'n dibynnu ar faint o risg rydych yn barod i'w chymryd â'ch arian i sicrhau mwy o enillion ar eich buddsoddiad.

Er enghraifft, os ydych yn bwriadu prynu eiddo mewn saith mlynedd a'ch bod yn gwybod y bydd angen eich holl gynilion arnoch fel blaendal ac nad ydych am fentro'ch arian, gallai fod yn fwy diogel rhoi eich arian mewn cyfrif cynilo.

Fodd bynnag, cofiwch y bydd eich cynilion yn dal i fod mewn perygl o chwyddiant.

Dyma lle mae'r llog rydych yn ei ennill ar eich cynilion yn methu â chadw i fyny â chyfradd chwyddiant felly mae pŵer prynu eich arian yn cael ei leihau.

Os yw'ch anghenion yn fwy hyblyg, efallai y byddwch yn ystyried buddsoddi'ch arian. Mae hyn ar yr amod eich bod yn barod i gymryd rhywfaint o risg â'ch cyfalaf gwreiddiol i geisio sicrhau mwy o enillion ar eich buddsoddiad nag a fyddai'n bosibl trwy gynilo ar eich pen eich hun.

Ar gyfer nodau tymor hwy, efallai yr hoffech ystyried buddsoddi. Mae hyn oherwydd y gall chwyddiant effeithio'n ddifrifol ar werth cynilion arian parod yn y tymor canolig a'r tymor hir.

Mae buddsoddiadau ar y farchnad stoc yn tueddu i wneud yn well nag arian parod dros y tymor hir, gan roi cyfle i gael mwy o enillion ar unrhyw arian a fuddsoddir dros amser.

Gallwch ostwng lefel y risg rydych yn ei chymryd pan fyddwch yn buddsoddi trwy ledaenu'ch arian ar draws gwahanol fathau o fuddsoddiadau. Gelwir hyn yn arallgyfeirio.

Wrth fuddsoddi, mae'n syniad da ystyried a fyddech yn elwa o gyngor proffesiynol gan gynghorydd ariannol annibynnol rheoledig.