Cymryd eich pensiwn cyfan ar un tro

Os oes gennych bensiwn cyfraniad diffiniedig, byddwch wedi cronni cronfa o arian y gallwch ei ddefnyddio, o 55 oed, i dynnu ohono fel y dymunwch. Mae hyn yn cynnwys yr opsiwn o gymryd y swm cyfan fel cyfandaliad sengl.

Pan fyddwch yn cymryd eich cronfa pensiwn fel cyfandaliad – fel arfer, bydd y 25% cyntaf yn di-dreth. Bydd y 75% sy’n weddill yn cael ei drethi fel enillion.

Os ydych yn ystyried gwneud hwn, mae’n bwysig cysylltu â Pension Wise yn gyntaf

Ni fydd cymryd cyfandaliad yn rhoi incwm rheolaidd i chi. Felly mae’n werth ystyried pa incwm neu gynilion eraill bydd gennych chi a’ch dibynyddion i fyw arnynt yn ystod ymddeoliad. 

Pan dynnir arian o'r gronfa pensiwn, mae unrhyw dwf yn ei werth yn drethadwy, ond bydd yn tyfu'n ddi-dreth yn y cronfa pensiwn.

Efallai yr hoffech fynd â'ch cronfa pensiwn cyfan ar yr un pryd am unrhyw nifer o resymau. Er enghraifft, i glirio dyledion, talu am wyliau, neu wario ar bryniant mawr.

Ond byddwch yn ymwybodol y bydd yn lleihau'r arian y bydd rhaid i chi fyw arno pan fyddwch yn ymddeol. A gallech gael bil treth mawr yn y pen draw.

Felly mae'n syniad da cyfrifo'r dreth y byddwch yn ei thalu ymlaen llaw, fel na chewch fraw.

Ni fydd y gyfrifiannell cronfa pensiwn hwn yn cyfrifo treth yn gywir ar gyfer unigolion sy'n byw yn yr Alban gan fod cyfrifiadau treth incwm yn wahanol. Cewch amcangyfrif o faint o dreth y byddwch yn ei thalu yn GOV.UK (Opens in a new window)

I lawer o bobl, bydd yn fwy treth-effeithlon ystyried un neu fwy o'r opsiynau eraill ar gyfer cymryd eich pensiwn.

Mae cymryd eich cronfa pensiwn ar yr un pryd yn golygu na fydd unrhyw beth yn y pensiwn hwnnw y gellid ei ddefnyddio i ddarparu incwm i'ch dibynyddion pan fyddwch farw.

Os byddwch farw ac na fyddwch wedi gwario'r holl arian y gwnaethoch ei dynnu, bydd unrhyw arian sy'n weddill yn cyfrif fel rhan o'ch ystad at ddibenion Treth Etifeddiant.

Mae'n werth bod yn ymwybodol y gallai cymryd cyfandaliad mawr o'ch pensiwn leihau unrhyw hawl sydd gennych i fudd-daliadau'r wladwriaeth nawr, neu yn y dyfodol.

Mae hynny oherwydd bod rhai budd-daliadau’r wladwriaeth yn seiliedig ar yr incwm sydd gennych yn dod i mewn, a swm y cynilion sydd gennych.

Gall cymryd arian o'ch pensiwn effeithio ar eich cymhwysedd i gael budd-daliadau y wladwriaeth sy'n dibynnu ar brawf modd.

Fel rheol ni all cwmni neu berson rydych mewn dyled iddynt wneud cais yn erbyn eich pensiynau os nad ydych wedi dechrau cymryd arian oddi wrthynt eto. Mae hyn hefyd yn berthnasol i Ddyfarniadau Llys Sirol a Threfniadau Gwirfoddol Unigol. Ar ôl i chi dynnu arian o'ch pensiwn, fodd bynnag, efallai y bydd disgwyl i chi dalu.

Os oes angen i chi gael gwared ar ddyledion, mae'n bwysig cael cymorth arbenigol cyn cyrchu'ch pensiwn.

Gwiriwch â'ch gweinyddwr neu ddarparwr cynllun cyfredol os ydynt yn cynnig yr opsiwn hwn. Os ydynt, byddant yn esbonio'r broses ac yn darparu unrhyw waith papur sydd ei angen arnoch.

Nid yw pob darparwr pensiwn yn cynnig yr opsiwn i fynd â'ch cronfa pensiwn ar yr un pryd.

Felly efallai y bydd angen i chi symud eich cronfa i ddarparwr newydd a symud i dynnu i lawr pensiwn i wneud hyn.

Gallai ein teclyn cymharu llwybrau buddsoddi eich helpu i ddod o hyd i ddarparwr sy'n cynnig hyn.

Efallai y bydd rhai amgylchiadau lle efallai na fyddwch yn gallu defnyddio'r opsiwn hwn. Er enghraifft:

• os ydych wedi cael cyfran o bensiwn cyn-briod neu gyn bartner sifil o ganlyniad i ysgariad, neu
• os oes gennych rai nodweddion arbennig neu hawliau gwarantedig, fel Polisi S32 sy'n cynnwys Isafswm Pensiwn Gwarantedig.

Mae'n bwysig gwirio â'ch darparwr.

Wrth gymryd cyfandaliad, mae 25% fel arfer yn ddi-dreth. Mae'r 75% arall yn cael ei drethu fel enillion.

Yn dibynnu ar faint yw eich cronfa pensiwn, pan fydd wedi ei ychwanegu at eich incwm arall gallai eich gwthio i fand treth uwch.

Bydd eich darparwr pensiwn yn didynnu'r dreth. Mae hyn fel arfer ar sail treth frys cyn iddynt dalu'r arian i chi.

Mae hyn yn golygu efallai y byddwch yn talu gormod o Dreth Incwm ac yn gorfod hawlio'r arian yn ôl. Neu efallai y bydd arnoch fwy o dreth os oes gennych ffynonellau incwm eraill

Bydd y lwfans oes (a gyflwynwyd yn 2006) yn cael ei ddiddymu o 6 Ebrill 2024. Roedd hyn yn £1,073,100 yn flaenorol.

Wrth baratoi ar gyfer y newid yn 2024, ar gyfer blwyddyn dreth 2023/24, bydd digwyddiad Crisialu Budd-daliadau (BCE) yn dal i ddigwydd, ond bydd yn cael ei ostwng i 0%.

Os ydych am barhau i adeiladu'ch cronfa bensiwn, efallai na fyddai cymryd cyfandaliad yn addas.

Gweler isod am sut mae hyn yn wahanol os yw gwerth eich pot pensiwn yn llai na £10,000.

Bydd unrhyw arian sy'n weddill a ddaeth o'ch cronfa pensiwn yn cyfrif fel rhan o'ch ystad at ddibenion Treth Etifeddiant.

Tra na fyddai unrhyw arian sy'n aros yn eich cronfa pensiwn fel arfer yn atebol am y dreth hon. Ac os byddwch farw cyn 75 oed, bydd yn trosglwyddo'n ddi-dreth i'ch buddiolwyr.

Mae rheolau sy'n caniatáu i chi dynnu’r arian o gronfa pensiwn fach o £10,000 neu lai, os:

• ydych wedi cyrraedd 55 oed
• yw'r taliad yn cynnwys eich holl hawliau yn y cynllun.

Gallwch ddefnyddio'r rheol hon dair gwaith ar gyfer pensiynau personol.

Mae'r terfyn ar bensiynau yn y gweithle yn wahanol, felly bydd angen i chi wirio â darparwr y cynllun.

Mae nifer o resymau pam y gall cymryd eich cronfa pensiwn cyfan o dan y rheolau hyn fod yn fuddiol:

• Gellir gwneud cyfandaliadau cronfa bach waeth beth yw gwerth cyfanswm eich cynilion pensiwn – hyd yn oed os ydynt yn fwy na'r Lwfans Oes.
• Efallai y bydd cyfandaliadau cronfa fach ar gael gan ddarparwyr nad ydynt fel arall yn caniatáu i chi gymryd eich cronfa pensiwn cyfan.
• Mae chwarter o'r taliad yn rhydd o dreth. Cymerir treth o'r hyn sy'n weddill o'ch taliad ar y gyfradd sylfaenol, ac felly efallai na fydd angen i chi adennill unrhyw dreth.

• Nid yw cymryd pensiwn fel cyfandaliad cronfa fach yn sbarduno'r Lwfans Blynyddol Prynu Arian. Felly gallwch barhau i gyfrannu hyd at y lwfans blynyddol llawn, ac elwa ar ostyngiad treth ar eich cynilion.

Efallai y gallwch gymryd eich holl fuddion o dan gynllun buddion wedi'u diffinio fel cyfandaliad unwaith ac am byth. Weithiau gelwir hyn yn ‘gymudo dibwys’ neu gymryd ‘cyfandaliad dibwys’.

Efallai y gallwch gymryd eich pensiwn cyfan fel cyfandaliad unwaith ac am byth os:

• rydych o leiaf yn 55 oed neu'n ymddeol yn gynharach oherwydd iechyd gwael
• nid yw gwerth eich holl bensiynau personol a gweithle (gan anwybyddu'r Pensiwn y Wladwriaeth) yn fwy na £30,000
• mae rhaid i'r cyfandaliad ganslo'ch holl hawliau pensiwn o dan y cynllun hwnnw
• mae rheolau'r cynllun pensiwn yn caniatáu cymudo dibwys
• ni ellir fod wedi talu unrhyw gyfandaliad dibwys blaenorol fwy na 12 mis yn ôl – gellir anwybyddu taliadau dibwys a wnaed cyn 6 Ebrill 2006
• mae gennych ryw Lwfans Oes ar gael pan delir y cyfandaliad.

Bydd eich pensiynau'n cael eu prisio mewn gwahanol ffyrdd yn dibynnu ar y math o bensiwn ac a yw'r pensiwn yn cael ei dalu ai peidio.

Er enghraifft, yr incwm blwydd-dal blynyddol neu'r incwm buddion wedi'u diffinio roeddech yn ei dderbyn, 5 Ebrill 2006 oedd £1,000 y flwyddyn, y gwerth fyddai £25,000.

Er enghraifft, pe byddech yn rhoi pensiwn buddion wedi'u diffinio i dalu ar 1 Ionawr 2021 â:

• incwm blynyddol cyn didynnu treth o  £1,200, a
• cyfandaliad di-dreth o £3,000
• y gwerth at ddibenion cyfandaliad dibwys = £27,000 (£1,200 x 20 + £3,000)

Gallai cymryd eich cronfa pensiwn ar yr un pryd roi bil treth mawr i chi.

I'r rhan fwyaf o bobl, bydd yn fwy treth-effeithlon i ddefnyddio un o'r opsiynau eraill.

Oherwydd y risg o redeg allan o arian, mae’n bwysig meddwl yn ofalus iawn cyn cymryd eich cronfa bensiwn gyfan ar yr un pryd.

Mae'n bwysig cael arweiniad neu gyngor ariannol rheoledig cyn i chi ymrwymo, fel Pension Wise.

Mae Pension Wise yn wasanaeth llywodraethol am ddim sy'n cynnig arweiniad diduedd am ddim. Mae'n eich helpu i ddeall beth gallwch ei wneud ag arian eich cronfa pensiwn.

Gwyliwch rhag sgamwyr pensiwn yn cysylltu â chi'n annisgwyl am fuddsoddiad neu gyfle busnes nad ydych wedi siarad ag unrhyw un amdano o'r blaen.

Gallech golli'ch holl arian ac wynebu treth o hyd at 55% a ffioedd ychwanegol.