Gall adolygu eich morgais yn rheolaidd arbed cannoedd neu hyd yn oed filoedd o bunnoedd i chi. Fodd bynnag, gallai rhai pobl ei chael yn anodd neu hyd yn oed yn amhosibl ail-forgeisio.
Beth sydd yn y canllaw hwn
Pam ddylech chi ail-forgeisio?
Mae llawer o resymau i adolygu'ch morgais ac o bosibl ail-forgeisio. Ond mae pob un ohonynt ynghylch sicrhau eich bod ar y cynnig gorau.
Mae morgeisi newydd fel arfer yn eich cychwyn ar fargen cyfradd sefydlog neu ostyngedig am nifer o flynyddoedd neu gyfnod cytunedig, a elwir weithiau'n dymor cychwynnol. Pan ddaw'r cynnig hwn i ben, efallai y bydd eich ad-daliadau'n cynyddu.
Gall cyfraddau llog fynd i fyny ac i lawr, a all effeithio ar gost eich morgais a gall cynhyrchion rhatach ddod i'r farchnad.
Darganfyddwch pam ei bod yn werth i chi adolygu eich morgais yn rheolaidd
Dysgwch fwy am sut mae ailforgeisio yn gweithio
Pam na allaf ail-forgeisio?
Mae llawer o resymau pam y gallech gael anhawster i ail-forgeisio, ond mae'r rhan fwyaf o'r rhain oherwydd i chi fethu’r gwiriadau fforddiadwyedd llymach a ddaeth i mewn ar ôl i chi brynu'ch eiddo.
Cyfeirir atynt yn aml fel “carcharorion morgais”, gall y bobl hyn fod yn sownd ar forgeisi llog uwch, neu gyfradd amrywiol safonol eu benthycwyr er eu bod yn gyfoes â'u taliadau morgais a pheidio â cheisio cynyddu eu benthyca.
Gallai rheolau newydd a gyflwynwyd gan yr Awdurdod Ymddygiad Ariannol (FCA) olygu ei bod bellach yn haws i rai pobl sy'n sownd ar forgeisi drutach, newid.
Fodd bynnag, os ydych yn mynd i elwa o'r rheolau newydd, mae'n bwysig deall na fydd pob benthyciwr yn cynnig hyn, a bydd angen i chi fodloni rhai meini prawf cymhwysedd o hyd i ail-forgeisio.
Statws credyd isel
Os oes gennych sgôr credyd isel, rydych yn llai tebygol o allu ail-forgeisio. Hyd yn oed os gallwch ail-forgeisio, rydych yn llai tebygol o gael cynnig da a gallwch wynebu taliadau llog uwch.
Gall adeiladu sgôr credyd da, neu statws credyd, fod yn araf, ond mae llawer o bethau y gallwch eu gwneud.
Os nad ydych yn gwybod eich sgôr credyd, y peth cyntaf i'w wneud yw ei wirio ag un o'r tair prif asiantaeth statws credyd.
Yna mae ychydig y gallwch eu gwneud i'w wella, gan gynnwys gwirio am unrhyw wallau, cael cerdyn credyd adeiladu credyd ac osgoi neu dalu credyd cost uchel.
Benthyciad uchel o’i gymharu â gwerth
Gall gwerth eich eiddo ostwng, yn ogystal â chynyddu. Mae hyn yn golygu pan ddewch i newid eich morgais, gallech gael eich asesu ar fenthyciad uwch o’i gymharu â gwerth (LTV), sy'n lleihau'r siawns i chi ail-forgeisio'n llwyddiannus.
Y benthyciad o’i gymharu â gwerth yw'r swm y gwnaethoch ei fenthyg (neu os ydych ail-forgeisio, y swm sydd ar ôl i'w dalu) o'i gymharu â gwerth yr eiddo. Er enghraifft, pe byddech wedi benthyca £160,000 i brynu cartref o £200,000, byddai eich LTV yn 80%.
Ond pe bai eich cartref wedi gostwng mewn gwerth i £175,000, ond bod £150,000 ar ôl ar y morgais, mae eich LTV yn fwy nag 85%.
Mae hyn yn broblem yn enwedig i bobl a oedd yn gallu cymryd morgeisi 100% neu 120% cyn yr argyfwng credyd yn 2007-2008.
Bydd bod mewn ecwiti negyddol hefyd yn achosi problemau o ran ail-forgeisio. Dyma le mae'r swm sy'n ddyledus ar eich morgais yn fwy na gwerth yr eiddo.
Gostyngiad mewn incwm
Os yw’ch incwm personol neu incwm eich cartref wedi gostwng ers i chi gymryd eich morgais, er enghraifft os ydych wedi newid swyddi, wedi cael eich gorfodi i leihau eich oriau neu rannu â'ch partner, efallai y byddwch chi'n cael anhawster i ailforgeisio.
Nid yw incwm yn dechnegol yn rhan o'ch sgôr credyd. Ond gallai gostyngiad mewn incwm olygu eich bod yn methu'r asesiad fforddiadwyedd.
Taliad a gollwyd ac ôl-ddyledion morgais
Os ydych mewn ôl-ddyledion ar eich morgais ar hyn o bryd, neu wedi methu taliadau morgais yn ystod y 12 mis diwethaf, hyd yn oed os nad ydych mewn ôl-ddyledion mwyach, rydych yn mynd i gael trafferth ail-forgeisio, hyd yn oed o dan reolau'r FCA newydd.
