Ailforgeisio i gael y cytundeb gorau

Ailforgais yw pan fyddwch yn cael morgais newydd gyda benthyciwr gwahanol, ond rydych yn aros yn eich cartref presennol. Nid yw'r un peth â benthyca mwy o arian gan eich benthyciwr presennol.

Gallwch ailforgeisio unrhyw bryd, ond efallai y bydd ffioedd i'w talu i newid cytundebau.

Pan wnaethoch gymryd eich morgais am y tro cyntaf, efallai eich bod wedi cofrestru ar gyfer y cytundeb mwyaf cystadleuol ar y pryd. Ond wrth i hyn ddod i ben, os bydd cytundebau newydd ar gael, efallai y bydd opsiwn rhatach ar gael i chi gan fenthyciwr arall.

Efallai y bydd eich benthyciwr presennol hyd yn oed yn gallu cynnig cytundeb newydd i chi. Gelwir hyn yn 'drosglwyddiad cynnyrch'.

Fel arfer, mae cytundebau rhagarweiniol yn para rhwng dwy a phum mlynedd.

Unwaith y bydd y cytundeb yn dod i ben, mae'n debyg y cewch eich symud i gyfradd amrywiol safonol eich benthyciwr (SVR).

Bydd SVRs fel arfer yn uwch na chyfraddau eraill y gallech eu cael yn rhywle arall.

Pan ddaw eich cyfnod rhagarweiniol i ben mae angen i chi wirio i weld a fydd newid i gytundeb morgais newydd yn arbed arian i chi.

Os mai dim ond swm bach sydd gennych ar ôl i glirio'ch morgais, gallai'r arbedion o newid fod yn rhy isel i'w gwneud yn werth chweil.

Mae hefyd yn werth adolygu opsiynau cyn y disgwylir i gyfraddau llog newid. Gweler ein blog Sut y bydd cyfraddau llog yn effeithio ar fy morgeisi?

Gyda ffioedd, taliadau a chyfraddau llog i'w hystyried gallai ymddangos yn anodd gwybod a fyddech chi'n well eich byd yn newid. Ond yn dibynnu ar y taliadau am newid, gallech arbed arian.

Dyma enghraifft o rai opsiynau y gallech eu derbyn ar forgais 20 mlynedd, sydd bellach werth £200,000 i'ch helpu i benderfynu. Er symlrwydd, mae'n tybio bod eich cyfradd llog yn cael ei chodi bob mis ac yn aros yr un fath dros y tymor cyfan.

Yn yr enghraifft hon, byddech yn talu bron £15,000 yn fwy mewn taliadau llog ar eich cytundeb presennol.

Mae opsiynau 1 a 2 yn gwneud ad-daliadau misol a chyfanswm cost eich morgais yn rhatach o'i gymharu â chadw at eich cytundeb gwreiddiol.

Opsiwn 1:

• £64 yn rhatach bob mis
• Yn arbed £13,304 mewn llog dros gyfnod eich morgais.

Opsiwn 2:

• £53 yn rhatach bob mis
• Mae'n arbed £14,774 mewn llog dros gyfnod eich morgais.

Ond er mai opsiwn 2 sydd â'r gyfradd llog isaf, mae'r ffi trefniant a ychwanegir at y morgais yn golygu bod eich ad-daliadau misol a'ch costau cyffredinol yn uwch nag opsiwn 1.

Dylech hefyd ystyried pa ffioedd ychwanegol allai fod yn gysylltiedig â newid benthyciwr. Os oes gennych chi dâl ad-dalu cynnar i adael eich cytundeb presennol, efallai na fydd mor fuddiol ag y mae'n ymddangos i ddechrau.

I gael syniad o'r hyn y gallech ei dalu os byddwch yn ailforgeisio, siaradwch ag ymgynghorydd morgais.

Er mwyn cymharu eich cytundeb morgais presennol ag un newydd mae angen i chi ystyried rhai costau, oherwydd weithiau gall y rhain i gyd fod yn fwy drud a gwneud ailforgeisio yn ddrytach nag aros ar eich cytundeb presennol.

Gall cytundeb newydd arbed arian i chi a gallai fod yn demtasiwn i newid, ond yn gyntaf mae angen i chi wirio a oes unrhyw ffioedd ar y cytundebau morgais newydd rydych chi'n eu hystyried.

Os ydych yn dod â'ch cytundeb morgais i ben yn gynnar, gwiriwch unrhyw daliadau ad-dalu cynnar gan eich benthyciwr presennol.

Cyn i chi newid, gwnewch yn siŵr eich bod yn gwirio am unrhyw gostau gweinyddol neu gostau eraill. Efallai y bydd rhai benthycwyr yn cynnig talu peth neu'r cyfan o'ch ffioedd am symud atynt neu’n darparu arian yn ôl. Ond os na wnânt, bydd gennych gostau cyfreithiol, prisio a gweinyddol i'w talu.

Er y gallwch ailforgeisio ar unrhyw adeg, mae'r rhan fwyaf o bobl yn ailforgeisio pan fyddant yn cyrraedd diwedd eu tymor cyfradd sefydlog neu ddisgownt. Dyma pryd efallai nad yw’ch morgais yn gytundeb da.

Mae gan fenthycwyr reolau llym i’w hystyried i wybod a allwch fforddio ad-daliadau morgais.

Bydd yn rhaid i chi ddarparu prawf o'ch incwm a'ch holl alldaliadau. Bydd benthycwyr hefyd yn gwirio sut y byddech yn ymdopi â chynnydd yn y gyfradd llog neu newidiadau yn eich ffordd o fyw, fel colli incwm un person os ydych yn gwpl.

Felly cyn i chi newid, gwiriwch eich costau ailforgeisio a chymharwch gyda chynhyrchion gan eich benthyciwr presennol i weld a oes cytundebau y byddant yn eu cynnig i chi neu drosglwyddiadau cynnyrch nad oes angen asesiad fforddiadwyedd arnoch os ydych yn cael trafferth cael benthyciwr newydd i'ch derbyn.

Os ydych chi'n ystyried symud tŷ yn fuan dylech feddwl yn ofalus cyn ailforgeisio a chloi mewn i gytundeb newydd gyda thaliadau ad-dalu cynnar mawr.

Os ydych chi'n gwybod eich bod yn debygol o symud, ystyriwch gytundebau sydd heb gostau ad-dalu cynnar neu gostau ad-dalu cynnar isel.

Mae'r rhan fwyaf o forgeisi bellach yn 'gludadwy' sy'n golygu y gellir eu symud i eiddo newydd. Ond mae symud yn dal i gael ei ystyried fel cais morgais newydd, felly bydd angen i chi fodloni gwiriadau fforddiadwyedd y benthyciwr a meini prawf eraill I gael eich cymeradwyo ar gyfer y morgais.

Os ydych chi'n debygol o symud, cadwch lygad am:

• Wiriadau fforddiadwyedd. Os na fyddwch yn pasio'r gwiriadau, efallai mai eich unig opsiwn fydd cysylltu â benthycwyr eraill, sy'n golygu y bydd yn rhaid i chi dalu ffi ad-dalu cynnar eich benthyciwr presennol.
• Yr angen am fenthyca ychwanegol. Yn aml, gall 'trosglwyddo’ morgais olygu mai dim ond y balans presennol sy'n weddill ar y cytundeb sefydlog neu ddisgownt presennol.
• Os ydych yn edrych i uwchraddio a chynyddu eich benthyca, efallai y bydd angen i chi ddewis cytundeb hollol newydd - gyda ffioedd a thaliadau - am y swm ychwanegol. Fodd bynnag, mae'n annhebygol y bydd cytundeb newydd yn cyd-fynd ag amserlen eich benthyciad gwreiddiol. Mae'n golygu y bydd yn rhaid i chi adnewyddu ar wahanol adegau.
• Un peth i'w ystyried fyddai rhoi eich holl fenthyca ar gytundeb newydd. Gofynnwch am gyngor gan y gallai un opsiwn fod yn llawer rhatach dros un arall, yn dibynnu ar eich amgylchiadau.

Mae'n syniad da cadw llygad am gytundebau morgais gwell. Os na fyddwch yn gwneud unrhyw beth pan fydd cyfraddau'n newid neu pan fydd eich cytundeb morgais yn dod i ben, efallai y byddwch ar eich colled ar lawer o gytundebau gwell sydd ar gael yn y farchnad.

Yr amseroedd pwysicaf i adolygu eich morgais yw:

• Pan fydd cyfraddau llog yn newid. Bydd hyn yn effeithio ar ba mor gystadleuol yw eich cytundeb presennol.
• Pan fydd eich cytundeb morgais presennol yn dod i ben. Pan fyddwch yn symud i gyfradd amrywiol safonol (SVR), gallai eich cyfradd gynyddu.
• 'Sganio’r gorwel' blynyddol rheolaidd. Os nad ydych ynghlwm wrth ddelio â chosbau ad-dalu cynnar, edrychwch ar sut mae eich cytundeb presennol yn cymharu â chytundebau newydd sydd wedi dod i'r farchnad.

Gosodwch nodyn atgoffa nawr i adolygu'ch morgais yn rheolaidd - neu hyd at chwe mis cyn i'ch cytundeb sefydlog presennol ddod i ben. Efallai y byddwch chi'n arbed cannoedd o bunnoedd i chi'ch hun.

Gosodwch nodyn atgoffa yn eich dyddiadur i ddechrau siopa o leiaf chwe mis cyn i'ch cytundeb sefydlog neu ostyngiad cyfredol ddychwelyd i SVR y benthyciwr.

Mae gan bob cytundeb morgais derfyn ar faint y gallwch ei fenthyg o'i gymharu â gwerth presennol yr eiddo.

Dangosir hyn fel canran ac fe'i gelwir yn ‘fenthyciad mewn Cymhariaeth â gwerth’ neu'r LTV. Fe'i dangosir fel canran o'ch eiddo sy'n cael ei ariannu gan eich morgais.  Fel arfer, bydd eich LTV yn mynd i lawr yr hiraf y byddwch yn ad-dalu'ch morgais. Gall hefyd fynd i lawr os bydd gwerth eich eiddo yn cynyddu.

Gosodwch nodyn atgoffa nawr i adolygu'ch morgais yn rheolaidd - neu hyd at chwe mis cyn i'ch cytundeb sefydlog presennol ddod i ben. Efallai y byddwch chi'n arbed cannoedd o bunnoedd i chi'ch hun.

Gosodwch nodyn atgoffa yn eich dyddiadur i ddechrau siopa o leiaf chwe mis cyn i'ch cytundeb sefydlog neu ostyngiad cyfredol ddychwelyd i SVR y benthyciwr.

1. Rhannwch eich swm morgais sy'n weddill â gwerth cyfredol eich eiddo.
2. Lluoswch y canlyniad â 100.

Enghraifft

• eich morgais sy'n weddill yw £250,000
• mae’ch benthyciwr yn credu bod eich eiddo yn werth £300,000
• 250,000 wedi'i rannu â 300,000 = 0.83
• 0.83 x 100 = 83 – felly eich benthyciad mewn cymhariaeth â gwerth yw 83%.

Ymwelwch â Money FactsYn agor mewn ffenestr newydd i weld y gwahanol gyfraddau, LTVs is a faint y gallech ei arbed.

Os ydych wedi cynilo arian drwy ailforgeisio, a'ch bod yn pendroni a ddylech dalu'ch morgais yn gynnar, darllenwch ein canllaw A ddylech chi dalu'ch morgais yn gynnar?

• gwirio a allai eich eiddo fod wedi codi mewn gwerthYn agor mewn ffenestr newydd ar Zoopla
• chwilio am eiddo tebyg ar werth yn eich cod postYn agor mewn ffenestr newydd ar Rightmove
• defnyddiwch gyfrifiannell mynegai prisiau taiYn agor mewn ffenestr newydd yn Nationwide

Pan fyddwch yn gwneud cais am forgais, efallai y bydd prisiad y benthyciwr dim ond yn golygu edrych ar y tu allan i'r eiddo o'r stryd.

Os ydych chi'n credu bod y prisiad yn rhy isel a'ch bod ar eich colled ar gyfradd well o ganlyniad, gofynnwch i'r benthyciwr ailystyried.

Er mwyn cefnogi'ch achos, gallwch:

• ddarparu tystiolaeth o bris gwerthu eiddo tebyg yn eich ardal
• rhestru cost unrhyw welliannau i'r cartref rydych wedi'u gwneud.

Gallai ailforgeisio hefyd eich helpu i gael cytundeb sy'n cynnig hyblygrwydd ychwanegol neu sydd â nodweddion a all arbed hyd yn oed mwy o arian i chi.

Nodweddion hyblyg y gallech fod am eu hystyried:

• Opsiwn i ordalu pan fydd gennych arian sbâr, gan leihau cost gyffredinol eich morgais.
• Yr opsiwn i newid i forgais wedi ei wrthbwyso neu i forgais cyfrif cyfredol. Dyma pryd y gallwch ddefnyddio unrhyw gynilion i leihau faint o log rydych yn ei dalu'n barhaol neu dros dro – a chael yr opsiwn i dynnu'ch cynilion yn ôl os oes eu hangen arnoch.

Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Deall morgeisi a chyfraddau llog.

Os oes gennych lawer o ddyled, efallai y cewch eich temtio i fenthyg rhywfaint o arian ychwanegol gan eich benthyciwr morgais a'i ddefnyddio i glirio dyledion eraill.

Er bod cyfraddau llog ar forgeisi fel arfer yn is na chyfraddau ar fenthyciadau personol - ac yn llawer is na chardiau credyd – efallai y byddwch yn talu mwy os yw'r benthyciad dros gyfnod hirach.

Yn hytrach nag ychwanegu eich dyled i'ch morgais, ceisiwch flaenoriaethu a chlirio'ch benthyciadau ar wahân.

Defnyddiwch ein cyfrifiannell fforddiadwyedd morgais i ddarganfod faint y gallwch fforddio ei fenthyca.

Gallwch gymharu morgeisi ar:

• MoneySavingExpertYn agor mewn ffenestr newydd
• MoneySuperMarketYn agor mewn ffenestr newydd
• MoneyfactsYn agor mewn ffenestr newydd
• Which?Yn agor mewn ffenestr newydd

Ni fydd gwefannau cymharu i gyd yn rhoi'r un canlyniadau i chi, felly gwnewch yn siŵr eich bod chi'n defnyddio mwy nag un cyn penderfynu.

Mae hefyd yn bwysig gwneud rhywfaint o ymchwil i'r math o gynnyrch a nodweddion sydd eu hangen arnoch cyn prynu neu newid benthyciwr.

Dysgwch sut i gael y gorau o wefannau cymharu.

Gall adolygu'ch morgais yn rheolaidd arbed cannoedd neu hyd yn oed filoedd o bunnoedd i chi. Fodd bynnag, efallai y bydd rhai benthycwyr yn ei chael hi'n anodd ailforgeisio.

Mae yna lawer o resymau pam y gallech gael trafferth ailforgeisio. Y mwyaf cyffredin yw:

• cael eich dal gan reolau fforddiadwyedd newydd
• newid mewn amgylchiadau
• gostyngiad yng ngwerth eich cartref.

Gall rhai benthycwyr fod yn gaeth ar forgeisi drud er eu bod yn talu ad-daliadau morgais ar amser ac nad ydynt yn ceisio cynyddu eu benthyca.

Gallai rheolau newydd a gyflwynwyd gan yr Awdurdod Ymddygiad Ariannol (FCA) olygu ei bod yn haws i rai pobl sy'n gaeth ar forgeisi drutach newid.

Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Cymorth i bobl sy’n gaeth i’w morgais.  

Os oes gennych sgôr credyd isel, rydych yn llai tebygol o allu ailforgeisio. Hyd yn oed os gallwch ailforgeisio, rydych yn llai tebygol o gael cytundeb da a gallwch wynebu taliadau llog uwch.

Gall adeiladu sgôr credyd da fod yn araf, ond mae llawer o bethau y gallwch eu gwneud. Os nad ydych chi'n gwybod eich sgôr credyd, y peth cyntaf i'w wneud yw ei wirio gydag un o'r tair prif asiantaeth statws credyd.

Am gymorth, gweler ein canllaw Sut i wella eich sgôr credyd.

Gall gwerth eich eiddo fynd i lawr, yn ogystal ag i fyny. Mae hyn yn golygu pan fyddwch yn newid eich morgais gallech fod ar fenthyciad uwch mewn cymhariaeth â gwerth (LTV), sy'n lleihau'ch cyfle o ailforgeisio'n llwyddiannus.

Bydd bod mewn ecwiti negyddol hefyd yn achosi problemau o ran ailforgeisio. Dyma lle mae'r swm sy'n weddill ar eich morgais yn fwy na gwerth yr eiddo.

Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Ecwiti negyddol: ei ystyr a beth allwch chi wneud amdano.

Os yw incwm eich cartref neu bersonol wedi gostwng ers i chi gymryd eich morgais, efallai y byddwch yn cael trafferth ailforgeisio.

Nid yw incwm yn rhan o benderfynu ar eich sgôr credyd. Ond gallai gostyngiad mewn incwm olygu eich bod yn methu'r asesiad fforddiadwyedd.

Gallwch gael syniad da o'ch taliadau misol gyda'n cyfrifiannell ad-dalu morgais.

IOs ydych chi ar hyn o bryd:

• mewn ôl-ddyledion ar eich morgais, neu
• wedi methu taliadau morgais yn ystod y 12 mis diwethaf hyd yn oed os nad ydych mewn ôl-ddyledion mwyach, byddwch yn cael trafferth ailforgeisio, hyd yn oed o dan reolau newydd yr FCA.

Darllenwch ein canllaw Help gyda thaliadau morgais.

Os cewch eich gwrthod i ailforgeisio, efallai y byddai'n syniad da gwneud cais eto gyda benthyciwr gwahanol. Ond mae hyn mewn perygl o wanhau eich sgôr credyd.

Y peth cyntaf i'w wneud yw gwirio'ch ffeil credyd rhag ofn bod unrhyw wallau neu atebion syml y gallech eu gwneud i gryfhau eich ceisiadau yn y dyfodol. Gallwch weld mwy yn ein canllaw Beth i’w wneud pan fydd eich cais am forgais yn cael ei wrthod.

Mae rhoddwyr benthyciadau yn disgwyl i fenthycwyr allu rheoli eu harian yn dda, ac - yn bwysicach fyth - bod ganddynt ddigon o arian i wneud eu had-daliadau bob mis.

Mae hyn yn golygu:

• peidio â gwneud cais am unrhyw gredyd ychydig cyn cais i ailforgeisio
• cael eich gwariant mewn trefn yn yr wythnosau a'r misoedd cyn i chi wneud cais
• peidio â chyffwrdd eich gorddrafft.

Defnyddiwch ein Cynlluniwr cyllideb i weld beth rydych yn ei wario a ble y gallech ddechrau arbed.

Mae cael cyngor gan arbenigwr cymwysedig yn cynnig diogelwch ychwanegol i chi oherwydd os yw'r morgais yn anaddas, gallwch gwyno i Wasanaeth yr Ombwdsmon Ariannol (FOS)Yn agor mewn ffenestr newydd

Os byddwch yn dewis 'gweithredu yn unig' (lle byddwch yn gwneud penderfyniadau ar eich pen eich hun heb gyngor), bydd llai o amgylchiadau lle gallwch gwyno i’r FOS.