Sut y gall cael ysgariad effeithio ar fy mhensiwn a’m hincwm ymddeoliad?

Pan wnaethoch ysgaru neu ddiddymu eich partneriaeth sifil, dylai unrhyw bensiwn gweithle neu breifat oedd gennych chi neu eich partner (gŵr, gwraig neu bartner sifil) fod wedi cael eu hystyried wrth rannu’r asedau.

Yn yr Alban, dim ond y pensiwn a gronnwyd yn ystod y briodas neu bartneriaeth sifil sy’n cael ei ystyried.

Os oeddech eisoes yn cael eich Pensiwn y Wladwriaeth pan wnaethoch ysgaru a'ch bod wedi cyrraedd oedran Pensiwn y Wladwriaeth cyn 6 Ebrill 2016, ni ellid rhannu unrhyw Bensiwn sylfaenol y Wladwriaeth a oedd gennych ar adeg ysgariad neu ddiddymiad.

Fodd bynnag, gallai unrhyw Bensiwn Ychwanegol y Wladwriaeth a oedd gennych fod wedi'i rannu. Nid yw pawb yn cael hyn, dyna'r rhan y gallech wedi ei hadeiladu o dan yr hen system pe byddech yn gyflogedig ac yn ennill mwy na swm penodol.

Os nad oeddech wedi cyrraedd eich oedran Pensiwn y Wladwriaeth neu eich bod wedi cyrraedd eich oedran Pensiwn y Wladwriaeth ar neu ar ôl 6 Ebrill 2016 pan wnaethoch ysgaru, fe gewch Bensiwn Newydd y Wladwriaeth, ac ni ellir rhannu hyn ar ysgariad.

Os oes gennych hawl i daliad ychwanegol ar ben eich Pensiwn y Wladwriaeth, a elwir yn 'daliad gwarchodedig' (sydd fel rheol yn cyfrif am Bensiwn Ychwanegol y Wladwriaeth yr oeddech wedi'i adeiladu cyn 6 Ebrill 2016), yna gallech fod wedi cael gorchymyn i rannu hwn.

Efallai bod y pensiwn(pensiynau) wedi cael eu rhannu adeg yr ysgariad neu’r diddymiad.

Neu gallai rhan o’r pensiwn(pensiynau) fod wedi’i neilltuo i gael ei dalu i un partner ar ymddeoliad neu gallai ei/eu gwerth fod wedi’i wrthbwyso yn erbyn gwerth asedau eraill, fel cartref y teulu.

Os oedd y pensiwn(pensiynau) wedi eu rhannu pan gawsoch ysgariad neu ddiddymu eich partneriaeth sifil, gwiriwch faint yw gwerth eich pensiwn(pensiynau) nawr a chyfrifo faint fydd gennych i ymddeol arno.

Os oedd y pensiwn yn rhan o orchymyn atodi neu glustnodi, gwiriwch delerau’r gorchymyn i weld beth fyddwch yn ei gael a phryd.

Os na rannwyd y pensiwn(pensiynau) oherwydd eich bod wedi cael cyfran fwy o’r tŷ neu asedau eraill yn lle hynny, dylech gyfrifo faint yw gwerth unrhyw gynilion pensiwn rydych wedi eu crynhoi ar wahân.

Os ydych yn annhebygol o gael digon o arian i ymddeol, cyfrifwch a allwch gynilo mwy.

A ydych yn cael ysgariad neu’n diddymu eich partneriaeth sifil, neu’n ystyried hyn ar ôl i chi ymddeol? Os ydych, bydd unrhyw bensiynau sydd gennych chi a’ch cyn bartner yn cael eu trin ychydig yn wahanol na phetaech yn gwahanu cyn ymddeol.

Mae’n well gofyn am gyngor ariannol gan fod hwn yn faes cymhleth iawn.

Os ydych yn ystyried cael ysgariad neu ddiddymu eich partneriaeth sifil, mae’n syniad da cael cyngor gan gyfreithiwr (ac weithiau gan gynghorydd ariannol neu actiwari hefyd) i wneud yn siŵr bod y pensiwn yn cael ei brisio a’i rannu’n gywir.

Ni ddylech wneud unrhyw ragdybiaethau am yr hyn y bydd gennych hawl iddo.

Mae Advicenow yn wasanaeth a ddarperir gan Law for LifeYn agor mewn ffenestr newydd sy’n sylfaen ar gyfer addysg gyfreithiol cyhoeddus. 

Os cyrhaeddoch oedran Pensiwn y Wladwriaeth ar ôl 5 Ebrill 2016, mae’ch Pensiwn y Wladwriaeth yn seiliedig ar gofnod Yswiriant Gwladol chi eich hun.

Ni ellir rhannu’ch Pensiwn newydd y Wladwriaeth os daw eich priodas neu bartneriaeth sifil i ben.

Fodd bynnag, efallai y bydd rhai pobl eisoes wedi cronni swm sy’n uwch na’r Pensiwn newydd y Wladwriaeth. Mae hyn oherwydd yr hawl i gael Pensiwn Ychwanegol y Wladwriaeth, a oedd yn berthnasol i rai cyflogeion dan yr hen system.

Gelwir hyn yn ‘daliad a ddiogelir’ a gallai llys roi gorchymyn bod y taliad hwn yn gymwys i’w rannu.

Gallwch gwblhau ffurflen BR20 i gael gwybod gwerth eich Pensiynau’r Wladwriaeth a fydd yn helpu’r llys i wneud penderfyniad. Gallwch gael ffurflen BR20 ar wefan GOV.UK

Os cyrhaeddoch oedran Pensiwn y Wladwriaeth cyn 6 Ebrill 2016, ni ellir rhannu unrhyw Bensiwn sylfaenol y Wladwriaeth sydd gennych wrth ysgaru neu ddiddymu perthynas.

Fodd bynnag, gellir rhannu unrhyw Bensiwn Ychwanegol y Wladwriaeth sydd gennych. Nid yw pawb yn cael hyn, dyna'r rhan y gallech ei hadeiladu o dan yr hen system pe byddech yn gyflogedig ac yn ennill mwy na swm penodol.

Mae rhai trefniadau pensiwn yn darparu buddion marwolaeth fel cyfandaliad neu bensiwn priod/partner sifil.

Bydd gan bob cynllun ei reolau ei hun ar bwy fydd yn cael pa fuddion. Felly, os yw rhywun yn ddibynnol yn ariannol ar yr aelod, neu os nad yw'r aelod a'u priod/partner wedi ysgaru neu ddiddymu eu partneriaeth sifil yn gyfreithiol, efallai y bydd hawl ganddynt o hyd i bensiwn pan fydd yr aelod yn marw.

Bydd y cynllun pensiwn yn edrych ar amgylchiadau'r berthynas a rheolau'r cynllun i'w helpu i benderfynu a oes gan unrhyw un hawl i unrhyw fudd-daliadau pensiwn.

Os ydych yn derbyn buddion marwolaeth gan bensiwn aelod ymadawedig ar hyn o bryd, ni fydd modd rhannu'r rhain ond efallai bydd yr incwm yn cael ei ystyried fel rhan o setliad yr ysgariad.

Hefyd, sicrhewch eich bod yn gwirio bod buddiolwyr eich pensiynau wedi’i ddiweddaru.